Holandia - ta kolebka kapitalizmu - należy do tych wyjątkowych krajów gdzie Święto Pracy (Dag van de Arbeid) nie jest dniem wolnym. W Holandii świętem pracy jest sama Praca a nie dni od niej wolne - jak nakazał Holendrom Bóg Jana Kalwina. Są za to dwa, a czasami trzy inne kościelne święta których brak w Polsce.
Holender regularnie wpada do pubu i uczestniczy w imprezach z piwem, winem i zakąską. Najpopularniejszą zakąską jest niewątpliwie krokiet lub bitterbal - czyli też krokiet ale w formie klopsika.
5 maja Holandia obchodzi oficjalnie Dzień Wyzwolenia. Serce tego kraju z Amsterdamem, Hagą, Rotterdamem i Utrechtem wyzwolone zostało dopiero gdy już Niemcy poddali się w Berlinie. Oficjalnie trzy dni przed całkowitą kapitulacją III Rzeszy. Dlaczego tak późno?
Także Holendrzy z sentymentem wspominają dawne czasy; jak to kiedyś było... i już nigdy nie wróci. Choć poniżej opisany obraz Holandii, z małymi wyjątkami, nie istnieje już co najmniej 40 lat to w narodowej pamięci i kulturze jest żywe.
Na początku XX szukano sposobu zbliżenia narodów i kultur w Europie. Rosły nadzieje zniesienia podziałów językowych gdy nacjonalizm nabierał siły i słowo "pogrom" znali już wszyscy Europejczycy. Do zbliżenia nie doszło. W ciągu 25 lat wybuchły dwie krwawe wojny.
Wybierając się w Holandii na ryby musisz pamiętać, że Holendrzy złowionych ryb słodkowodnych nie jedzą! Holendrzy łowią ryby dla sportu, nie po to aby sobie później usmażyć okonka, karpika czy sandacza. Ładny okaz można sfotografować i wypuścić do wody. Czasami polski wędkarz jest dla nich irytującą osobliwością.
Holenderska proklamacja niepodległości z roku 1581 była po dwustu latach wzorem dla deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych z roku 1776. Duże były holenderskie wpływy w okresie formowania się Stanów Zjednoczonych. Holenderskie faktorie handlowe, osadnicy, protestancka religia i kultura były jednym z filarów Nowego Świata.
Dzień Króla 27 kwietnia zastąpił stuletnią tradycję dnia królowej z 30 kwietnia (Koninginnedag) odkąd syn królowej Beatrycze - Wilhelm Aleksander przejął tron po matce w 2014 roku. Dzień Króla jest wyjątkowym świętem narodowym. W tym dniu król odwiedza wybrane miasto i odbywa się unikalny wolny targ (giełda).
Piszę ten artykuł bez chęci pomniejszania ogromu cierpienia i przelanej krwi lecz z chęci przywrócenia proporcji mocno przerysowanego w Polsce historycznego obrazu własnych zasług wobec zbrojnego wysiłku innych narodów na frontach wojen XX wieku w Europie. Jakże często nie mamy szacunku do ofiar innych narodów gdy tak gorliwie żądamy szacunku dla swoich.
Czasami Polaków szokuje holenderski stosunek do Kościoła Katolickiego a zwłaszcza do papieża i Watykanu. Szczególnie drażni Polaków holenderski brak szacunku dla papieża gdy nim jeszcze był Polak. Ta niechęć do Kościoła i Watykanu ma gruncie rzeczy podobne historyczne podłoże jak nasza, polska niechęć do Krzyżaków czyli Niemców.
Wilhelm Orański był "premierem" Niderlandów - kraju który nigdy monarchią nie był. Został mianowany "Ojcem Ojczyzny" a jego potomkowie zasiedli 250 lat później na holenderskim tronie. Z woli Napoleona zresztą.
Mimo historycznych związków Amsterdamu z Polską, polskich śladów w Amsterdamie trzeba dobrze szukać, ale trochę jest.
Mentalność Holendra jest zdecydowanie inna niż Polaka. Zadecydował o tym w głównej mierze cztery czynniki, z którymi nasi przodkowie nigdy nie mieli wiele do czynienia: zalewająca woda, dyscyplina na morzu, mieszczanie i wiara.
Na wirusy nie ma lekarstwa poza profilaktycznymi szczepionkami. Na szczepionkę przeciw COVID-19 trzeba będzie jeszcze długo czekać, za długo aby pandemia nas nie ominęła. Na pocieszenie sto lat temu przechodziliśmy znacznie gorszą pandemię.
Z dnia na dzień życie w Holandii jest stopniowo paraliżowane. Zamiera zapotrzebowanie na wielu pracowników i ich usług. Na jaką pomoc państwa mogą liczyć Polacy w Holandii, pod koniec marca 2020 roku?
Zatoka Gdańska, Mierzeja Wiślana, Żuławy, Elbląg, Pasłęk - to był kiedyś kraj Menonitów: ortodoksyjnych protestantów rodem z Niderlandów a w skrócie nowochrzczeńców.
Przez tysiące lat w tym wiosennym okresie ludzie świętowali rozpoczęcie nowego roku. Wiosna to początek nowego życia. Nawet koronawirus tego nie zmieni. I dzisiaj rodzą się dzieci i wykluwają pisklęta.
Każdy Polak mieszkający w Holandii zderza się z holenderską naturą która zdaje się być odwrotnością polskiej natury. I to jest prawda! Holender przez setki lat żył w kompletnie innym świecie niż Polacy. Poczynając od położenia geograficznego, klimatu, walki z morzem a kończąc na religii.
Każdej religii brak logiki. Jedynie wiara, że nasza, ludzka logika nie sięga tak daleko jak boska pozwala wielu zaakceptować biblijne opowieści. Już samo słowo "wiara" implikuje coś abstrakcyjnego, jest stanem psychicznym. Można wierzyć w stwórcę, w duchy, w amulety, maskotki, krasnoludki lub życie pozaziemskie. Jedynym argumentem za "prawdziwością" danej wiary jest liczba jej wyznawców.
W 1970 roku uczyłem się zawodu zecera. Nie wiedziałem wówczas, że uczę się zawodu który właśnie wymierał. Pozostały jedynie punkty typograficzne na ekranie.