Ludzie którzy zmienili oblicze Holandii
Poniżej lista znanych lub zupełnie nieznanych postaci które miały wielki wpływ na historię Holandii i na jej wizerunek w świecie. Lista według daty urodzenia.
Wilhelm I Orański (Willem van Oranje, 1533-1584)
Zwany jest także "ojcem narodu" - hrabia Nassau i książę Oranii, przywódca walk z Hiszpanią o niepodległość Niderlandów. Dał początek współczesnej rodziny królewskiej.
Johan van Oldenbarnevelt (1547-1619)
Landsadvocaat (namiestnik Niderlandów) który odegrał znaczącą rolę w uzyskaniu przez Holandię niezależności od Hiszpanii.
Simon Stevin (1548-1620)
Stevin pochodził z Flandrii która w tych czasach była częścią Niderlandów. Ten fizyk, inżynier i wynalazca ulepszył konstrukcję wiatraka holenderskiego, dokonał wielu badań z dziedziny fizyki, matematyki, architektury, budownictwa oraz holenderskiego języka technicznego (stworzył holenderskie słowa wiskunde, natuurkunde i scheikunde).
Najbardziej imponującym jego dziełem był pojazd żeglujący po ziemi z 1603 roku. Przy sprzyjającym wietrze, na plaży w Scheveningen, pojazd ten poruszał się z szybkością 50 km/h co było w tym czasie najszybszym pojazdem świata.
Maurycy Orański (Maurits Van Oranje, 1567-1625)
Chociaż książę Maurycy był nieprzyjemnym draniem to jednak był wyśmienitym dowódcą i modernizatorem holenderskiej armii, która w pewnym momencie, pod jego dowództwem była najlepszą armią Europy.
Frederik Hendrik (1584-1647)
Książę Oranii-Nassau który wyróżnił się zwycięstwem w wielu bitwach co przyniosło mu przydomek "zdobywcy miast" opanowanych przez Hiszpanów.
Michiel de Ruyter (1607-1676)
Admirał De Ruyter był największym wilkiem morskim tego kraju który miał na swoim koncie wiele morskich bitew ale najważniejszą była bitwa morska pod Medway (Chatham) gdzie De Ruyter rozgromił flotę angielską.
Johan de Witt (1625-1672)
De Witt był przez 19 lat ważnym przywódcą kraju, tzw. "wielkim pensjonariuszem" Niderlandów, rodzaj namiestnika w czasach gdy Holandia była republiką.
Christiaan Huygens (1629-1695)
Hyugens był matematykiem, fizykiem oraz astronomem - jednym z największych geniuszy w historii świata. Znacznie udoskonalił teleskop, skonstruował pierwszy dokładny zegar wahadłowy a nawet projektował pierwszy silnik spalinowy, co prawda napędzany dynamitem, ale i tak na długo przed pierwszymi eksperymentami z silnikiem spalinowym (1860).
Spinoza (1632-1677)
Filozof niderlandzki zaliczany do grona największych filozofów Europy.
Antoni Leeuwenhoek (1632-1723)
Naukowiec zwany ojcem mikrobiologii. Udoskonalił mikroskop i odkrył strukturę kości i mięśni, krwinki czerwone, bakterie i plemniki.
Jan (Johannes) Vermeer (1632-1675)
Jego obraz "Widok Delft" jest fenomenalnym dziełem wśród 34 jego arcydzieł jakie się do dzisiaj zachowały. Oczywiście do listy największych holenderskich malarzy należałoby także dołączyć Wincentego van Gogha, Fransa Halsa i Rembrandta.
Wilhelm III Orański (Willem III, 1650-1702)
Namiestnik Niderlandów i jednocześnie król Anglii, Szkocji i Irlandii. Wilhelm był protestantem uwikłanym w zwycięskie bitwy z katolicką Francją. Zbudował pałac Het Loo. Był jednym z niewielu z Orańskich, którzy nie zostali pochowani w kościele Nieuwe Kerk w Delft. On i jego żona Mary Stuart zostali pochowani w Opactwie Westminsterskim w Londynie.
Napoleon Bonaparte (1769-1821)
To był wielki człowiek oświecenia mający olbrzymi wpływ na całą Europę. Był co prawda dyktatorem i agresorem ale bez jego roli nie miałaby Holandia nowoczesnego prawodawstwa bazowanego na Kodeksie Napoleona. Napoleon wyzwolił wszystkie grupy społeczne i wprowadził pełnowartościowy system podatków. Wiele aspektów współczesnych państw narodowych zawdzięczamy francuskiej okupacji. Gdyby Napoleon nie ruszył na Moskwę Holendrzy mówiliby dzisiaj po francusku.
Willem I (1772-1843)
Pierwszy orański król Niderlandów i książę Luksemburga. Mimo dyktatorskich ciągotek wysławił się dużym wpływem w gospodarczy rozwój kraju. Za jego kadencji od królestwa Niderlandów odłączyłą się Belgia.
Ludwik Napoleon Bonaparte (1778-1846)
Ludwik był młodszym bratem Napoleona i z jego woli został pierwszym królem w historii Holandii (1806). Ludwik był wyjątkowo dobrym władcą Holandii niezwykle lubianym przez naród. Był aż tak lubiany, że jego wielki brat kazał mu wrócić do Paryża. Od tego czasu kraj jest monarchią choć jego następcy mieli z reguły wątpliwą reputację.
Johan Rudolph Thorbecke (1798-1872)
Wieloletni minister i premier który wprowadził system parlamentarny w Holandii i nowoczesny system partyjny jaki znamy w tym kraju do dzisiaj.
Abraham Kuyper (1837-1920)
Teolog, polityk i premier Holandii, założyciel pierwszej partii politycznej. Był protestanckim przywódcą prostego ludu.
Pieter Cort van der Linden (1846-1935)
Van der Linden był liberalnym premierem w latach 1913-1918 (IWŚ) i rozwiązał wiele problemów społecznych kraju; wprowadził czynne prawo wyborcze (1917) dla mężczyzn i bierne dla kobiet oraz zmodernizował system szkolnictwa kończąc walkę rywalizujących wyznań i rodzajów edukacji.
Cornelis Lely (1854-1929).
Inżynier któremu do dziś Holandia zawdzięcza wielką reputację w dziedzinie inżynierii wodnej. Jemu kraj zawdzięcza osuszenie wielkiej części morza wewnętrznego (wówczas Może Południowe - Zuiderzee a dzisiaj IJsselmeer) i tamy Afsluitdijk. Na jego część nazwano nowe miasto na osuszonym polderze Lelystad.
Jacobus Pieter Thijsse (1865-1945)
Pisarz, nauczyciel i obrońca przyrody dzięki któremu Holandia dorobiła się instytucji ochrony przyrody (Vereniging Natuurmonumenten).
Hendrik Colijn (1869-1944)
Colijn był wojskowym aktywnym w Holenderskich Indiach, stał też na czele konsorcjum przekształconego potem w koncern naftowy Shella, po czym był pięciokrotnie premierem Holandii (1925-1939).
Willem Drees (1886-1988)
Drees był politykiem partii pracy (PvdA) i przez 10 lat po wojnie premierem kraju. Przez wielu uważany za najważniejszego holenderskiego polityka w okresie powojennym. Twórca opiekuńczego systemu socjalnego Holandii.
Przeczytaj także: