Królewskie pałace Niderlandów

Holenderska rodzina królewska należy do najbogatszych ludzi na świecie, choć ich rzeczywisty stan posiadania, inwestycje i lokaty są tajemnicą państwową.  Mimo to większość ich majątku w Holandii należy do państwa, co ma zaletę; nie muszą wydawać na ich koszty utrzymania choć faktycznie są ich właścicielami.

Pałace królewskie

Piękny "wersalski" Pałac Het Loo nie jest już własnością orańskiej rodziny królewskiej. Jest muzeum udostępnionym dla zwiedzających. Generalnie wszystkie pałace rodziny królewskiej są własnością państwa a monarcha może je używać za darmo, bo koszty utrzymania pokrywa państwo.

Pałac królewski i zamek Het Loo
Pałac królewski Het Loo oraz stary, średniowieczny zamek Het Oude Loo.

Pałac Het Loo

Średniowieczny zamek Het Oude Loo, tuż obok Apeldoorn, kupił w 1684 roku namiestnik Willem III z zamiarem przekształcenia go w pałacyk myśliwski. Nadworny architekt Jacobus Roman zaprojektował następnie nowy budynek główny i skrzydła boczne Het Loo. Później rozbudowano go o cztery pawilony, w których mieszkał Wilhelm III (wówczas król Anglii) i jego żona Maria.

W następnych latach pałac był letnią rezydencją różnych członków rodziny orańskiej. Ostatnimi mieszkańcami byli księżniczka Margriet i jej mąż Pieter van Vollenhoven, którzy mieszkali tam do 1975 roku. Następnie pałac i ogrody zostały odnowione i przywrócone do XVII-wiecznego stanu, kiedy mieszkali w nim Wilhelm III i Maria. Od tego czasu jest udostępniony dla publiki jako muzeum, a zwiedzający mogą dowiedzieć się, jak mieszkali w pałacu Orańscy. Pałac znajduje się na terenie królewskich posiadłości Het Loo, gdzie również znajduje się Zamek Het Loo, który na wiosnę 2022 służył jako schronienie dla rodzin z Ukrainy.

Pałac Królewski w Amsterdamie

Pałac Królewski na centralnym placu Dam, zbudowany w 1648 roku, przez pierwsze półtora wieku służył jako ratusz Amsterdamu. Kiedy namiestnik Wilhelm V i pruska księżna Wilhelmina odwiedzili Amsterdam, budynek po raz pierwszy został wykorzystany jako pałac. W 1808 roku został podarowany królowi Ludwikowi Napoleonowi jako pałac i wówczas przeszedł drobną renowację. Napoleon ustanowił w pałacu Muzeum Królewskie, które później stało się podstawą Rijksmuseum - muzeum narodowego.

Podczas inauguracji Wilhelma I w 1813 r., król oddał go z powrotem dla Amsterdamu jako ratusz, jednak nadal uważał, że ważne jest posiadanie rezydencji w stolicy i ponownie uczynił z ratusza pałac. Ostatecznie w 1936 roku Pałac Królewski przeszedł na własność państwa. Dziś pałac jest wykorzystywany głównie do uroczystych okazji, takich jak abdykacja (ówczesnej) królowej Beatrix. Pałac jest również stałym domem gościnnym głów państw przebywających z wizytami państwowymi w Holandii. Poza tymi okresami pałac jest otwarty dla publiczności i można tam np. oglądać wystawy.

Królewski pałac w Amsterdamie i w Hadze
Powyżej królewski pałac w Amsterdamie i poniżej w Hadze.

Pałac Noordeinde

Pałac w centrum Hagi jest pałacem roboczym króla. Królowa Maksima używa go również jako miejsce pracy. Para królewska przyjmuje tu wizyty (np. podczas dorocznego obiadu wyróżnionych obywateli) i tu odbywają się audiencje. Jest to również pałac, gdzie rokrocznie rozgrywa się tzw. "scena balkonowa" po mowie tronowej w dniu Prinsjesdag. W tym pałacu znajdują się także  Królewskie Stajnie i Królewskie Archiwa.

Budynek został przebudowany na dom prywatny w 1533 roku przez hrabiowskiego urzędnika, Willema Goudta. Od 1595 r. jest własnością Skarbu Państwa i jest użytkowany przez rodzinę Orańską. W maju 1947 r. centralna część pałacu spłonęła i ówczesna królowa Juliana postanowiła wykorzystać pałac Soestdijk jako jej rezydencję. Królowa Beatrix odrestaurowała pałac Noordeinde w 1984 roku i od tego czasu jest ponownie używany jako pałac roboczy.

Pałac Huis ten Bosch

Król Willem-Alexander i jego rodzina mieszkają w Huis ten Bosch, na przedmieściach Hagi. Został zbudowany w 1645 roku na polecenie Frederika Hendrika Orańskiego i jego żony Amalii van Solms jako letnia rezydencja. Kiedy Wilhelm I został mianowany królem Holandii w 1815 roku, oficjalnie stał się pałacem i od tego czasu jest używany przez członków rodziny królewskiej.

W czasie II wojny światowej został uszkodzony podczas nalotu bombowego. Królowa Juliana kazała go po wojnie odrestaurować. Jej córka Beatrix przeprowadziła się tam w 1981 roku i pozostała tam do swojej przeprowadzki po abdykacji w 2014 roku. Pięć lat później Huis ten Bosch stał się nowym domem króla Willema-Alexandera i jego rodziny.

Letni pałac w Hadze i Soesdijk
Powyżej letni pałac Huis ten Bosch w Hadze oraz poniżej pałac Soesdijk w centralnej Holandii.

Pałac Soestdijk

Pałac Soesdijk ma długą historię ale jego obecny wygląd zawdzięcza głównie Annie Pawłownej (Romanowej) - żonie króla Holandii (1816) która rozbudowała pałac na wzór Carskiego Sioła pod Petersburgiem. Pałac przez długi czas służył jako rezydencja rodziny Orańskiej a po wojnie zamieszkała w nim królowa Juliana i jej mąż książę Bernhard. Pałac był miejscem ogłoszenia zaręczyn Beatrix i jej sióstr. W 1971 roku pałac został sprzedany państwu holenderskiemu, ale Juliana mieszkała tam aż do swojej śmierci w 2004 roku. Sześć miesięcy później zmarł książę Bernhard. Od roku 2006 pałac został udostępniony zwiedzającym. 

Przeczytaj także: