150 lat temu każde szanujące się miasteczko w Europie budowało wodociągi, więc i wieże ciśnień. Przedtem wieże ciśnień zarezerwowane były tylko dla najmożniejszych w zabudowaniach przypałacowych.
Darwinowska Teoria ewolucji jest prawie tak samo pozbawiona wątpliwości jak twierdzenie Pitagorasa. Trywializacja teorii ewolucji do dyletanckiego poziomu parafian czyni ją dla wielu niezrozumiałą i niemożliwą do przyjęcia.
W roku 1621 powstała Kompania Zachodnioindyjska (West-Indische Compagnie, w skrócie WIC) zajmująca się handlem transatlantyckim. Handel był dosłownie lukratywny bo handlowano cukrem z plantacji trzciny cukrowej do Europy. W powrotnej drodze do Ameryki ładownie zapełniano niewolnikami z Afryki.
Miasteczko Waalwijk słynęło niegdyś z przemysłu tekstylnego, garbarni i galanterii skórzanej. Od XXI w. sklepów internetowych miasto przekwalifikowało się w gigantyczne centrum dystrybucji z polskimi pracownikami magazynów.
Wielki kryzys przyszedł do Europy na początku 1930 r. po "czarnym czwartku" na nowojorskiej giełdzie. W ciągu kolejnych kilku lat bezrobocie w Holandii wzrosło do niemal 650 tys., tj. niemal 20% pracujących, gdy w tym czasie kraj liczył 8 mln mieszkańców.
Dzieci polskich emigrantów urodzone lub wychowane na obczyźnie niejednokrotnie siłują się ze swoim pochodzeniem i innością w porównaniu do ich otoczenia. Tożsamość narodowa to bardzo nieuchwytne zjawisko. Poniżej dwie bolesne historie poznanych przeze mnie ludzi. Początek XXI wieku. Synowie Polaków.
Wiele holenderskich kamienic, szczególnie w Amsterdamie jest wąskich i wielokondygnacyjnych. Powodem były wysokie podatki pobierane od szerokości parceli. Zresztą podatki były powodem czemu w całej Europie domy kupców były wąskie i wysokie.
Każda generacja ma poczucie życia w wyjątkowych czasach. W tej chwili, szczególnie ludzie urodzeni po 1970 r. mniemają być świadkami wielkiej rewolucji technologicznej. To złudzenie z naszej perspektywy własnego pępka.
Stałe wydatki (vaste lasten) znacznie ograniczają stopień zamożności. W praktyce zarobki brutto nie mówią nic o tym jaką sumą możesz rozporządzać. Rzeczywiste dochody rozporządzalne nas interesują. Ale tych dochodów mało kto rzeczywiście zna, a jeśli zna wstydzi się powiedzieć.
Większość Polaków odleciała na Święta i Sylwestra w rodzinne strony a dla tych co zostali proponuję parę wystrzałowych i darmowych propozycji w Holandii (oczywiście nie w czasie pandemii).
Garść losowych ale nadzwyczaj ciekawych statystyk zaczerpniętych z holenderskiego biura statystycznego CBS.
Gdy Kopernik, w roku jego śmierci, publikował w 1543 r. w Norymberdze dzieło "O obrotach sfer niebieskich" - trzeba było jeszcze kolejnych 60 lat postępu techniki aby ukazał się pierwszy teleskop z prawdziwego zdarzenia.
Sylwester w Holandii obchodzony jest nieco inaczej niż w Polsce - brak typowych zabaw sylwestrowych. Młodzież obchodzi ten wieczór raczej podobnie jak inne sobotnie wieczory; w pubie, dyskotece a najczęściej ze znajomymi w domu przy piwie, oglądając w telewizji kabaret noworoczny, jedząc tradycyjne oliebollen i strzelając o północy z fajerwerków.
Choinka tak nierozerwalnie związana z Bożym Narodzeniem swe pochodzenie zawdzięcza jednak tradycji pogańskich, germańskich obrzędów sprzed tysięcy lat. Pogaństwo wyplenić się nie dało, więc trzeba je było polubić. Adorowanie choinki odnowiło się jednak nie aż tak dawno - bo dopiero w drugiej połowie XIX wieku.
Nowy rok jest miła okazją przepowiednia przyszłości. Jaki będzie nadciągający rok? Co się wydarzy? Co przyniesie nam przyszłość? Albo... czego nam nie przyniesie?
Jak w każdym języku, także potoczny język holenderski zawiera wiele słów i całych zwrotów które w zasadzie są tylko "wypełniaczem" dziur w budowanym zdaniu. Zbyt skromny zasób słów powoduje powstawanie próżni w zadaniu które natychmiast zapełniamy słówkami typu: rozumiesz, kurwa, no, wiesz itp.
Reklama jest dźwignią handlu. Organizowanie festynów, świąt i obchodów jest najlepszą okazją do popularyzowania własnego wyznania czy kościoła. Szczególnie ważna jest reklama skierowana na dzieci. Bo czym skorupka za młodu nasiąknie...
Najedzony głodnemu nie wierzy. Każdy z nas dorastał w innych warunkach i innych domach. Nie można się wczuć w rolę innego człowieka. Jak widzi Amsterdamczyk mieszkańca wsi Broekhuizen i odwrotnie. Jak widzi Warszawiak człowieka z Knyszyn?
Mimo, że czas świetności katarynek i kataryniarzy już minął, to nadal w Amsterdamie i innych miastach Holandii natrafić można na tą dość unikalną, typowo holenderską atrakcję.
Ziemniaki są podstawą wyżywienia w naszej części Europy. Ziemniak jest najwięcej spożywanym warzywem w świecie. Gotowany kartofel jest smaczny ale jeszcze smaczniejszy smażony. Popularność frytek zaczęła się 150 lat temu.