Odkrycie Brazylii

Portugalczycy byli wyśmienitymi nawigatorami i budowniczymi żaglowców. W 1497 r. wyruszyła ekspedycja 2 statków Vasco da Gamy odkryć długo oczekiwaną morską trasę do Indii. Po sukcesie wyprawy w kolejce do Indii stał Pedro Alvares Cabral ze swoją flotą 13 karaweli lub ściślej żaglowców typu karaka.

Złotodajne Indie

Gdy Vasco da Gama wrócił w 1499 r. z wyprawy do Calicut w Indiach, przetarł nowy szlak handlowy dla Portugalczyków. Swoje odkrycia Portugalczycy skrzętnie ukrywali przed konkurującymi krajami. Pedro Álvares Cabral (1467-1520) był także portugalskim żeglarzem i odkrywcą, pierwszym Europejczykiem który zobaczył Brazylię, w 1500 r. podążając szlakiem Vasco de Gamy w kierunku Przylądka Dobrej Nadziej w drodze do Indii. Jego flota, składająca się z 13 żaglowców i 1500 osób załogi, wybrała okrężną drogę przez Atlantyk aby uniknąć niekorzystnych wiatrów wzdłuż wybrzeży Afryki. Trasa była tak okrężna, że flota dobiła przypadkiem do wybrzeży dzisiejszej Brazylii, choć Cabral myślał, że to wyspa, nazywając ją Wyspą Prawdziwego Krzyża (Ilha de Vera Cruz) i przyłączył ją natychmiast do Portugalii. Prawdopodobnie Cabral wylądował w okolicy dzisiejszego miasta Porto Seguro.  Cabral poczęstował przyjaznych tubylców winem (porto) od którego ci się mocno pochorowali.

odkrycie Brazylii
Pedro Álvares Cabral wskazuje załodze nowy ląd.

Podział świata

Po odkryciu Ameryki przez Kolumba w 1492 r. w dwa lata później w 1494 r. dwa najpotężniejsze wówczas państwa morskie; Hiszpania i Portugalia podpisały traktat który dzielił cały świat, poza Europą, na strefę wpływów tych obu krajów. Linia podziału biegła wzdłuż południka 46°W - co dawało Portugalii prawo do posiadania Brazylii. 

Podział świata w XV wieku
Podział świata w XV wieku.

Po odkryciu Brazylii Cabral udał się jednak w dalszą podróż do Indii, po drodze stracił w sztormach cztery żaglowce, ale dotarł do miasta Calicut które było w średniowieczu ważnym miastem handlowym Indii - skąd sprowadzano do Europy przyprawy. Odkrycie Brazylii nie zostało w Portugalii docenione i kolejne intratne wyprawy kierowały się do Indii a Cabral popadł w zapomnienie. Dopiero 30 lat później Portugalczycy zaczęli kolonizować Brazylię i zakładać pierwsze plantacje trzciny cukrowej. Portugalczycy i Hiszpanie byli także pierwszymi handlarzami niewolników.

odkrycie Brazylii
Pedro Alvares Cabral ląduje na wybrzeżu Brazylii - obraz Oscara Pereira da Silva.

Brazylia Holenderska

Sto lat później, od roku 1630 do 1654, część Brazylii wydarli Portugalczykom Holendrzy, nazywając kraj Nową Holandią - obszar od rzeki Amazonki do Rio Real. W 1630 potężna holenderska flota składająca się z 67 żaglowców i 7000 załogi zdobył północną Brazylię. Johan Maurits van Nassau-Siegen zwany Brazylijczykiem był osobliwym gubernatorem w tym kraju. Władze starały się zachęcić Holendrów do osiedlania się w Brazylii ale bez większego sukcesu. Produkcja i handel cukrem był wówczas dobrym interesem.

W 1654 r. Portugalczycy wypędzili Holendrów. Jednak po wielu latach pertraktacji i nacisku zbrojnego Holandia domagała się zwrotu Brazylii. W 1657 r. doszło do wojny z Portugalią, blokady zachodniego wybrzeża Portugalii a podczas wojny Michiel de Ruyter zdobył 21 okrętów portugalskiej floty cukrowej wracającej z Brazylii. Pod naciskiem Francuzów i Anglików w końcu doszło do negocjacji i w 1661 roku podpisano traktat haski: Portugalia uznała straty terytorialne w Azji i musiała zapłacić równowartość 63 ton złota (4 miliony cruzados lub 8 milionów guldenów) jako rekompensatę za swoje terytoria w Brazylii z których Holandia zrezygnowała na zawsze. Negocjacje w sprawie płatności portugalskich trwały do ​​XVIII wieku, a kwota nigdy nie została w pełni uregulowana. Niektórzy twierdzą, że to obciążenie finansowe zniszczyło na zawsze portugalską potęgę w świecie.

Przeczytaj także: