Co i kiedy je Holender

Według międzynarodowych badań firmy Maggi Holender spędza w kuchni przy przygotowywaniu obiadu tylko 18 minut. Żaden naród na świecie nie gotuje tak szybko. Coraz częściej obiad przygotowuje mężczyzna.

obiad w Holandii

Holender je trzy razy dziennie

7:00 Śniadanie - to z reguły kanapka posypana czymś słodkim (muisjes, vlokken, hagelslag - grysik czekoladowy) lub pindaakaas, ser, wędlina.

10:00 Kawa - obowiązkowo, może być coś słodkiego do kawy.

12:30 Lunch - jest także prosty i szybki. Najczęściej kanapki z serem, wędliną lub czekoladowym grysikiem hagelslag. Popija się herbatą, mlekiem, maślanką (karnemelk) lub kakaem (Chocomel). Na deser jabłko lub pomarańcz. Kto je lunch "na mieście" to jest to zazwyczaj uitsmijter (kromka chleba zapiekana z jajkiem, serem i szynką), omlet, "bułka zdrowia" - broodje gezond (z serem, sałatą, pomidorem i ogórkiem) lub naleśniki (pannenkoeken). Naleśniki to popularna potrawa także na obiad, szczególnie gdy są dzieci.

17:00 Kieliszek - borrel (opcjonalnie). Borrel to już w zależności od klasy społecznej aperitif na apetyt przed obiadem, może być koniak, wino lub piwo. Wielu nie kończy "borrel" na obiedzie i ciągnie do wieczora.

obiad NL

17:00 - 18:00 Obiad - avondeten lub avondmaaltijd - to centralny posiłek dnia.  W gronie zaproszonych gości obiad składający się większej ilości dań to "diner". Wino pożądane. Przyzwoity obiad składa się z trzech dań: zupa, drugie i deser. Deser jest nieodzowny i zawsze pożądany. Deser to zazwyczaj budyń, jogurt owocowy, Haagse bluf lub owoc.

Typowy holenderski obiad nie różni się wiele od polskiego; składa się z najczęściej z ziemniaków, warzyw i mięsa co zwane jest w skrócie AVG (aardappelen + vlees + groenten). Młodzi jedzą coraz mniej ziemniaków zastępując je makaronami lub ryżem.

obiad NL
Typowe przykłady holenderskiego obiadu AVG.

19:00 - 20:00 Kawa a do niej może być ciasteczko (stroopwafels, bitterkoekjes, gevulde koeken) lub całe ciacho (Zeeuwse bolus, Bossche bol, Tompoes, Limburgse vlaai).

Powyższe pory jedzenia są starymi tradycjami i mało Holendrów od nich odbiega. Dla wielu narodów z południa i wschodu Europy szczególnie trudnym do przyzwyczajenia jest skromny lunch. Poniżej skrótowy i humorystyczny opis posiłków Holendra.

po holendersku
Holender je o ósmej kanapkę, o dwunastej kanapkę i o osiemnastej obiad.

Co jedzą Holendrzy?

Statystycznie połowa holenderskich obiadów to... AGV (Aardappelen + Groente + Vlees) czyli składa się ziemniaków, mięsa i warzywa. Poniżej podaję tylko najbardziej tradycyjne potrawy, niekoniecznie w każdym domu często gotowane.

Fasolka szparagowa jest najpopularniejszym warzywem do obiadu i filet z kurczaka najpopularniejszym mięsem.

Typowe zupy są lekkie jak kippensoep, groentesoep, tomatensoep (rosół, jarzynowa, pomidorowa). Zupa jako danie główne to np. fasolowa (bruinebonensoep) lub grochówka (snert lub erwtensoep).

W ciągu dnia Holender je kanapki czyli broodjes lub boterhammen.

  • Jeszcze jakieś 30 lat temu Holender swój obiad rozgniatał (prakken), tzn. widelcem rozgniatał i mieszał ziemniaki, warzywo i mięso w jedną masę. Holender tak lubi. To zjawisko już raczej zanika.
bułka z serem szynką
Typowe holenderskie "broodjes ham of kaas" - bułka z szynką lub serem, oczywiście z holenderskim serem.

Typowe holenderskie drugie dania

Danie jednogarnkowe z endywią - andijviestamppot
Danie jednogarnkowe z marchwią - hutspot
Jarmuż - boerenkool
Kapusta kiszona - zuurkool
Klopsiki - gehaktballen
Gulasz - hachee
Naleśniki - pannenkoeken

Desery, ciastka

Ciastko z jabłkiem - appelflappen
Szarlotka - appeltaart
Kremówka - tompoes

Fast food, zakąski

zakąski z frytkownicy: bitterballen, kroketten, frikandellen
Frytki ze wszystkim - kapsalon

Holenderskie przysmaki
Najpopularniejsze holenderskie zakąski i przekąski.

Top 10 holenderskich specjałów

1. Śledź - Hollandse Nieuwe
2. Frytki z majonezem - patat met mayonaise
3. wafelki z syropem - stroopwafels
4. Lukrecja - drop
5. Typowe produkty z frytkownicy - frikandellen, eierbal, bitterballen
6. Ser - kaas
7. Danie jednogarnkowe - stamppot
8. Placuszki - poffertjes
9. Holenderskie pączki - oliebollen
10. Grochówka - snert (erwtensoep)

  • Jeszcze drobna uwaga: szanujący się Holender je obiad przy stole, z cała rodziną. Telewizor jest wyłączony. Dzieci odchodzą od stoły gdy dostaną pozwolenie. Niezapowiedziana wizyta w czasie obiadu jest uważana za niegrzeczność.

Przeczytaj także: