Historia Holandii to historia światowej żeglugi i handlu. Holandia nie byłaby tym czym jest gdyby nie jej flota opływająca wszystkie morza świata w poszukiwaniu intratnego handlu. Swą świetność Holandia zawdzięcza głównie XVII-wiecznym żaglowcom typu Indiaman czyli uzbrojonym po zęby trzymasztowcem pływającym do Indii.

Polacy za granicą jak bociany wracają w Boże Narodzenie do gniazda w ojczyźnie. Jadą odetchnąć mroźnym powietrzem, ojczystą mową, domem rodzinnym. Być u siebie. Powitać ciocię i babcię. Rozdać holenderskie prezenciki. Ale jak święta spędzają Holendrzy? Podobnie choć zupełnie inaczej.

Już tysiąc lat temu mieszkańcy delty Renu używali torfu do ogrzewania swoich chałup. Innego materiału na opał przez długie wieki nie było. Efektem jest dzisiaj znaczne obniżenie poziomu lądu.

Pod koniec lat 70. Polska gospodarka leżała na łopatkach. Zaopatrzenie sklepów było fatalne. Wprowadzono kartki na żywność a kilometrowe kolejki przed sklepami dominowały wizerunek miast. W Holandii rodziła się pomoc.

Stałem w kuchni krojąc pora do jak najbardziej typowo-holenderskiej zimowej zupy erwtensoep. Por jest ważnym i typowym warzywem w holenderskiej gdy tymczasem w Polsce ma z reguły jedynie zastosowanie w włoszczyźnie do zupy.

Jak wyglądał kapitalizm sto lat temu w praktyce? Nie wiele inaczej niż dzisiaj gdy jesteś pracownikiem dużej i bogatej firmy. Zakłady Philipsa w holenderskim Eindhoven są najlepszym przykładem wzorcowego życia pracowników. Sto lat temu nazywano ich robotnikami lub proletariatem.

Gerard Philips pochodził z zamożnej rodziny bankierów i przemysłowców, w czasach gdy elektrycznością bawili się tylko fizycy. Jako hobby, eksperymentował z kolegami w Amsterdamie z nowością jaką były żarówki. W 1890 kupił starą fabryczkę na prowincji Niderlandów, w małej mieścinie Eindhoven.

Słowo "wakacje" weszło do użycia w XIX wieku. Na wakacje wyjeżdżali zamożni mieszczanie. Robotnik musiał na wakacje jeszcze długo czekać. 

Holandia jest 15x mniejsza od Francji, 30x mniejsza od Południowej Afryki, 200x mniejsza od Brazylii - to wszystko wielkie kraje rolnicze, a jednak... Holandia jest znacznie większym eksporterem produktów rolnych od tych krajów. Większe są jedynie Stany Zjednoczone. 

W Europie granice powstają zazwyczaj z pomocą militarnej przemocy. Niejedna wymuszona siłą granica długo nie wytrzymała. Kolejne konflikty kreśliły nowe granice. Granice Polski tego najlepszym przykładem. Holandia miała z Niemcami zawsze stałą granicę. Inaczej było na południu Niderlandów.