Holenderski parlament i partie polityczne

Holandia od wieków była państwem dość demokratycznym i tylko wyjątkowo pod panowaniem Habsburgów a później Francuzów nie mogła nazywać się republiką. Chociaż dzisiaj jest monarchią to i tak tylko z nazwy. Zresztą króla usadowił w niej Napoleon.

  • 9 stycznia 1464 roku odbyło się w Brugii pierwsze posiedzenie Stanów Generalnych Niderlandów (parlamentu). Powodem był zamiar Filipa III Dobrego wyruszenia na krucjatę i potrzebne były środki w celu jego zastąpienia w Niderlandach. To była w zasadzie data narodzin holenderskiego parlamentu.

Druga Izba

Parlament w Holandii nazywa się Tweede Kamer czyli druga izba lub izba niższa (pełna nazwa: Tweede Kamer der Staten-Generaal). Pierwsze posiedzenia odbyło się w 1815 r. choć już wcześniej Niderlandy - wówczas pod nazwą Republika Batawska - posiadała od 1798 r. parlament.

podział mandatów w holenderskim parlamencie 2021

Podział mandatów w holenderskim parlamencie 2021, według wielkości partii

  1. Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) - centroprawicowa partia o profilu konserwatywno-liberalnym (34 mandaty).
  2. Democraten 66 (D66) - partia centrowa i socjalliberalna (24).
  3. Partij voor de Vrijheid (PVV) - partia populistyczna antyimigracyjna (17).
  4. Christen-Democratisch Appèl (CDA) - partia chrześcijańsko-demokratyczna (15).
  5. Socialistische Partij (SP) - partia lewicowa (9).
  6. Partij van de Arbeid (PvdA) - partia socjaldemokratyczna (9)
  7. GroenLinks (GL) -  centrolewicowa partia zielonych (8).
  8. Forum voor Democratie (FvD) -  partia eurosceptyczna, antyimigracyjna i populistyczna (8).
  9. Partij voor de Dieren (PvdD) -  centrolewicowa, ekologiczna partia ochrony zwierząt (6).
  10. ChristenUnie (CU) - chrześcijańska partia protestancka (5).
  11. Volt - proeuropejska partia progresywna (3)
  12. JA21 - populistyczna partia konserwatywno-liberalna (3)
  13. Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) - konserwatywna partia ortodoksyjnych kalwinistów (3)
  14. DENK -  partia lewicowa, reprezentujące tureckich imigrantów (3).
  15. 50Plus -  centrowa partia polityczna reprezentująca interesy emerytów (1).
  16. BBB - BoerBurgerBeweging - partia rolników (1). 
  17. BIJ1 - partia dla radykalnej równości i sprawiedliwości ekonomicznej (1)
  • Stolicą Holandii jest Amsterdam, ale całe życie polityczne w tym siedziba rządu i parlamentu mieści się w Hadze.
  • Mark Rutte z ramienia partii VVD jest już czwartą kadencję premierem Holandii, od 2010 r.
  • Obecnym (2021) przewodniczącym parlamentu jest od 2012 r. pani Khadija Arib z partii PvdA. Pani Arib jest z pochodzenia Marokanką. 
Parlament w Hadze
Holenderski parlament w Hadze.

Haskie ciekawostki

Wszyscy Holendrzy znają Binnehof i Ridderzaal (średniowieczny zespół pałacowy, siedziba rządu) ale mało kto zna leżący za nim budynek parlamentu z 1992 r. W okolicach tych instytucji z łatwością spotkać można, każdego dnia, przechodzących (bez ochrony) ministrów i premiera. Premier czasami zresztą przyjeżdża do pracy na rowerze. Jego gabinet znajduje się w wieżyczce nad wodą zwaną het torentje.

Gabinet premiera Holandii
Gabinet premiera Holandii w wieżyczce i premier Mark Rutte w swojej wieżyczce.

Mało który Holender więc wie jak wygląda budynek ich parlamentu (Tweede Kamer). Nic zresztą dziwnego, z zewnątrz wygląda jak przeciętne biuro na terenie strefy przedsiębiorstw.

Parlament holenderski w Hadze
Parlament holenderski w Hadze. Poniżej:
Tyle zarabia w 2022 r. rocznie (łączny dochód brutto) holenderski poseł. To jest ok. 8 tys. €/mies. na rękę. Polski poseł zarabia ok. 17 tys. zł (€ 3.700).

Sama budowla wewnątrz przypomina bardziej stację kolejową lub galerię handlową z lat '90. Obecnie opracowywane są w tajemnicy plany gruntownej renowacji i przebudowy parlamentu, mówi się o założeniu we wnętrzach rodzaju ogrodów botanicznych.

parlament holenderski
Sala posiedzeń parlamentu w Hadze.

Fotele parlamentu, jak głosi oficjalna wersja, mają symbolizować 150 niebieskich tulipanów na zielonej łące (dywan) pod gwiaździstym niebem (lampy). Lampy czasami spadają z sufitu, dosłownie.

Sondaże mandatów parlamentarnych

Pod koniec 2019 r. od lat największa partia VVD znacznie straciła na popularności z powodu licznych wpadek ich błędnej polityki i gaf polityków. Z 33 mandatów popularność VVD spadła do 19.

    podział mandatów Holandia
    Podział mandatów w sondażu z początku 2020 r.

    Natomiast w okresie pandemii 2020 r. popularność premiera Rutte a tym samym partii VVD skoczyła szybko w górę, aż do 44 mandatów parlamentarnych, bijąc tym na głowę największych konkurentów z PVV, CDA, D66, GL, SP i PvdA.