Przypływ i odpływ morza
Na plażach Morza Północnego i Atlantyku obserwujemy nieznane nam znad Bałtyku i Morza Śródziemnego zjawisko: przypływ i odpływ morza. Ocean "oddycha" 6,5-godzinnym rytmem w górę i w dół z kilkumetrową różnicą poziomu wody. Czas odpływu jest dla kąpielowiczów zdradziecki. Co roku morze zabiera kilku zagranicznych turystów nieświadomych tego żywiołu. Najczęściej toną Niemcy i Polacy.
Wdech i wydech Ziemi
Grawitacyjne współdziałanie Słońca, Ziemi i Księżyca powoduje, że woda na naszym globie stale "chlupie" lub się buja będąc cały czas w ruchu. Zasada pływów morza jest dość skomplikowana, ale z grubsza można powiedzieć, że woda zbiera się w miejscach gdzie aktualnie znajduje się najbliżej Księżyc i także po przeciwnej stronie kuli ziemskiej - dla równowagi czy balansu. W tym czasie po "bokach" Ziemi woda opada. Księżyc potrzebuje 24 godziny i 50 minut aby się ponownie znaleźć w tym samym miejscu, co powoduje, że co dobę przypływy przesuwają się o 50 minut.
Plaże Morza Północnego
Na Holenderskim wybrzeżu cykl odpływów (eb) i przypływów (vloed) zmienia się co ok. 6 godzin. Czas między przypływami wynosi ok. 12 godzin i 25 minut. Czyli w ciągu doby na plaży występuje dwa razy przypływ i dwa razy odpływ. Dobowe godziny przypływów przesuwają się więc o prawie godzinę. Raz na ok. 14 dni Słońce stoi w jednej linii z Księżycem wzmacniając efekt pływów i co nazywa się super-przypływami (hol.: springtij).
Różnica poziomu morza na holenderskich plażach wynosi zazwyczaj ok. 2 metrów. Fala przypływu w Holandii rozpoczyna się na południu kraju w Zelandii (idąc z Belgii) a kończy na północy w kierunku na Danię. Gdy przykładowo przypływ rozpoczyna się w Vlissingen w samo południe to w Hadze jest 45 minut później, w IJmuiden prawie za 2 godziny później, w Den Helder 6,5h, Delfzijl 10,5h.
Granicę przypływy na holenderskiej plaży łatwo poznać po granicy między suchym i mokrym piaskiem plaży.
Zobacz aktualny kalendarz pływów Morza Północnego w kąpielisku Scheveningen (koło Hagi) gdzie różnica poziomu morza wynosi ok. 2 metrów.
Różnice poziomu morza na Ziemi
30 cm - na Bałtyku i Morzu Śródziemnym różnica między przypływem i odpływem wynosi maksymalnie 30 cm - jest wiec praktycznie niezauważalna.
4 m - na wybrzeżu Morza Północnego w Holandii to już rozpiętość 1,5- 2 metrów ale w Belgii już nawet do 4 metrów! Poziom wzrostu morza nawet w tak malutkiej Holandii jest wszędzie różny. Różnica poziomu najniższego i najwyższego poziomu wody wynosi w Vlissingen średnio 382 cm, w Hoek van Holland 169 cm, w Den Helder 137 cm i w Delfszijl 299 cm.
Różnice poziomu na pełnym ocenie wynoszą około jednego metra ale w zatokach i ujściach rzek (gdzie ląd ogranicza wodę) woda się spiętrza mocniej i różnice poziomów mogą być znaczne, jak np:
15 m - koło pięknego Mont Saint-Michel we francuskiej Normandii woda wdziera się do zatoki z szybkością 65 cm na minutę i wznosi się na wysokość 15 metrów.
18 m - Rekordzistą jest Zatoka Fundy koło Nowej Szkocji w Kanadzie gdzie różnica poziomów oceanu może wynosić aż do 18 m.
Gdy chcesz przeżyć - nigdy nie walcz z odpływem!
Z prądem morskim pływak nie wygra. Przy plażach Morza Północnego dno jest łagodne i zdaje się być bezpieczne. Można wejść daleko w morze i ciągle stoisz po pas w wodzie. Czego z reguły nie wiemy ani nie widzimy, to morskie prądy i "rzeki" jakie się tworzą pod wodą. Tak jak to widzimy na lądzie, tak samo pod woda tworzą się w piachu głębsze koryta którymi woda "ucieka" do morza bardzo szybszym nurtem. Gdy wpadniesz w taką niewidoczną rzekę - prąd wciągnie cię głęboko i daleko. Walka z żywiołem tylko cie osłabi i szybciej utoniesz.
Jedyne co musisz robić to płynąć w lewo lub prawo, do "brzegu" tego nurtu a nie usiłować do plaży. Przeczytaj więcej o tym niebezpieczeństwie w jak uciec z odpływu.
- Co roku w holenderskim morzu topi się kilkunastu plażowiczów. Wbrew stereotypom z filmów, człowiek topi się w milczeniu, usiłując łapać powietrze. Dlatego niemal nikt tego nie zauważa.
Holenderski zegar pływów Morza Północnego
Cały opis cykli pływów jest tak skomplikowany i zależny od tylu czynników, że dla jego opisu trzeba książki.
Średni czas od przypływu do przypływu wynosi 12 godzin i 25 minut. Ale w ciągu tygodnia fale pływowe pojawiają się raz szybciej, a raz wolniej. Te przyspieszenia i opóźnienia są powiązane z położeniem Księżyca i Słońca względem siebie. W rezultacie mechaniczny zegar pływowy bardzo szybko rozminąłby się z pływem i pokazywał odchylenia sięgające nawet dwóch godzin bo uwzględniał jedynie ruchy Księżyca. W przypadku nowoczesnego zegara pływowego uwzględniane są prawie wszystkie fale pływowe i ruchy wody (94 fale pływów). Ruchem zegara steruje komputer, który kompensuje ponad 95% wszystkich odchyleń. W rezultacie zegar ten działa niemal całkowicie synchronicznie z przypływem, co czyni go najdokładniejszym zegarem pływów na świecie.
Wskazówka holenderskiego zegara pływów przecina krawędź tej białej powierzchni i pełni funkcję wskaźnika poziomu. Obracając się wskaźnik poziomu będzie głębiej lub płyciej w bieli. Kiedy przypływ jest wysoki, wskaźnik jest prostopadły do liter "HW" (hoog water). Około 5 godzin później (wskaźnik znajduje się na dole) i rozpoczyna się około czterogodzinny okres, gdy odpływ wynosi "LW" (laag water). Ułatwia to odczytanie i przewidywanie wzrostu i spadku poziomu wody. Od lewej do prawej znajduje się również mały łuk przechodzący przez kształt niebieskiego przypływu. 3,5 godziny po przypływie poziom wody osiąga N.A.P. - czyli amsterdamski standard poziomu morza (używany na świecie) W tym momencie wskaźnik przecina prawy koniec tego łuku.
Przeczytaj także:
- Jak się ratować w czasie odpływu
- Człowiek tonie w milczeniu
- Rekordy depresji, nie tylko w Holandii
- Najniższy punkt Holandii
[Aktualizacja 2019]