Coroczna czerwcowa podwyżka czynszu
Co roku w czerwcu wpada na słomiankę list mojej korporacji mieszkaniowej z zawiadomieniem o podwyżce czynszu.
Maksymalna dozwolona cena wynajmu domu socjalnego wynosi obecnie 880 euro (2024). Średni czynsz za lokal socjalny wynosił w 2024 625 euro miesięcznie. Korporacje wynajmują około 2,3 mln lokali socjalnych.
Łącznie 1,5 miliona gospodarstw domowych otrzymuje dopłatę do czynszu w wysokości średnio około 290 euro miesięcznie. Innymi słowy większość ludzi marnie zarabiających, wielodzietnych, na zasiłkach, rentach i państwowych emeryturach płaci po odtrąceniu huurtoeslag ok. 335 €/miesięcznie czynszu (plus media, itp.).
Kto z konieczności (brak mieszkań) wynajmuje w sektorze prywatnym płaci wielokrotnie więcej. Kupić dom jest taniej, ale próg uzyskania hipoteki jest b. wysoki. Aby otrzymać hipotekę 400 tys. € należy wykazać dochody brutto od 75 tys. rocznie.
- Mieszkam w zwykłym szeregowcu, tak typowym dla holenderskiego budownictwa, i jest to mieszkanie czynszowe. Jakoś zawsze pod koniec pensji zostawał kawałek miesiąca do przeżycia. Ceny domów rosły szybciej niż moja pensja więc nigdy nie miałem dosyć aby otrzymać kredyt hipoteczny na kupno domu.
Podwyżka państwowa
Podwyżka czynszu 1 czerwca każdego roku, ustalana jest przez rząd dla całego kraju w zależności od sytuacji ekonomicznej kraju i wysokości inflacji, zazwyczaj 1% do 6 % rocznie. W ostatnich pięciu latach średnia podwyżka czynszów wynosiła od 4,1% do 5,8% w 2024 r. z wyjątkiem roku koronywirusa 2021 gdy nie podniesiono czynszu.
Poniżej fragment zawiadomienia o mojej podwyżce czynszu. Takie zawiadomienie każdy najemca domu musi otrzymać przed 1 maja danego roku i może się od tej decyzji odwoływać do podanej komisji czynszowej (de Huurcommissie)...
- "Huurcommissie" - typowe holenderskie słowo składające się niemal tylko z podwójnych liter, kocham to! Tak jak np. "voorraad" (stan zaopatrzenia).
Mój czynsz wzrósł w czerwcu 2010 o € 5,40 miesięcznie. Do czynszu nie są wliczane inne opłaty: woda, energia, podatki, ubezpieczenia, itp. W roku 2023 czynsz wzrósł mi o ponad 12 euro.
Dom można wynająć od korporacji mieszkaniowej i w zależności od standardu, miejsca i wielu innych warunków będzie to mieszkanie względnie tanie (pokój dzienny, kuchnia, 2-3 sypialnie, itd. razem ok. 70-100 m²) za 600-1000 euro. W sektorze prywatnym ceny wynajmu takiego mieszkania-szeregowca może być dwa razy droższe. Alternatywą jest dom kupić mając stałe, udokumentowane zarobki można otrzymać w banku kredyt (kredyt hipoteczny) w wysokości ok. 4,5 razy twojego rocznego dochodu brutto. Stałe dochody partnera można zsumować. (zobacz statystyki zarobków). Wyliczenie hipoteki jest dość skomplikowane, więc poniżej jedynie szacunek.
Przykład rocznych dochodów brutto (średnie roczne zarobki: modaal inkomen € 44.500) i maksymalnego kredytu hipotecznego:
36.000 euro x 4,5 = maksymalny kredyt € 162.000
44.500 euro x 4,5 = maksymalny kredyt € 200.250
60.000 euro x 4,5 = maksymalny kredyt € 270.000
Zważywszy, że w roku 2024 średnia cena domu wynosi ponad 450 tys. euro także wymagane są (łączne) dochody ok. stu tysięcy euro brutto rocznie.
Potężne i bogate korporacje mieszkaniowe
Spółdzielnia mieszkaniowa vs. Korporacja mieszkaniowa
Dawniej Holandia był państwem socjalistycznym z potężnym sektorem budownictwa socjalnego. Po upadku komunizmu na Wschodzie Europy, kapitalizm odetchnął z ulgą, przyszła fala prywatyzacji: komunikacja, służba zdrowia, budownictwo mieszkaniowe, fundusz emerytalny, energia, itd. Spółdzielnie mieszkaniowe powstały dla potrzeb społeczeństwa. Teraz już o tym zapomniano. Nazwę "spółdzielnia" zamieniono na "korporacja". Na statystycznym mieszkaniu korporacja zarabia (2020) €1500 rocznie. Ich roczny zysk wynosił 3,3 mld euro.
Średni czynsz mieszkań socjalnych w Holandii wynosi € 600 (2023) i najemca może otrzymywać dopłatę do czynsz w wypadku za niskich dochodów. Maksymalny czynsz wynosi w 2024 r. € 880. Na sektorze prywatnym czynsze są o wiele wyższe.
Wysokość dofinansowania czynszu (huurtoeslag) zależna jest od dochodów, współmieszkańców, wieku i wysokości czynszu. W roku 2024 maksymalne dofinansowanie wynosi € 380,-. Na stronie Belastingdienst/toeslagen można wyliczyć jakie dotacje (wszystkie dopłaty, dodatek czynszowy, budżet związany z dzieckiem, dotacja na opiekę nad dzieckiem oraz dotacja zdrowotna) przysługują mieszkańcom Holandii.
[Aktualizacja z 2010 r.]
- A ile ty płacisz za czynsz w Holandii?
Przeczytaj także: