Epoka lodowcowa - Zlodowacenie Wisły
Ostatnia epoka lodowcowa w Europie zwana jest fachowo Weichselian glaciation (ENG), Weichsel-Kaltzeit (D) lub Weichselien (NL) a po polsku Zlodowacenie Wisły. Ta ostania epoka lodowcowa miała miejsce od 116 do 11 tys. lat temu.
Zlodowacenie Wisły
Międzynarodowa nazwa tej epoki pochodzi od niemieckiej nazwy Wisły - Weichsel (ewentualnie łacińskiej nazwy Vistula). Anglicy nazywają tą ostanią epokę lodowcową także Devensian.
W epoce zlodowacenie Wisły, Europa był rozległ tundrą, miejscem wypasu zwierząt, na które polowali ludzie. Podczas tej epoki Europa Środkowa zamieszkana była przez nomadów, którzy ciągnęli za stadami zwierząt w poszukiwaniu pożywienia. Tym człowiekiem był już Homo Sapiens czyli my. Oprócz naszego gatunku żyli w Europie także neandertalczycy - pierwotni mieszkańcy Europy. Neandertalczycy wymarli jednak w dużej mierze około 30 tys. lat temu, choć my wszyscy mamy coś w genach z neandertalczyka.
Zlodowacenie Wisły było ostatnią dużą epoką lodowcową która się zakończyła ok. 10 tys. lat temu. Lód się roztopił pozostawiając po sobie Morze Bałtyckie które było jeszcze długo słodkowodnym jeziorem. Zresztą do dzisiaj jego zasolenie jest znacznie mniejsze niż innych mórz.
Nasze postrzeganie klimatu
Przeciętny człowiek w wieku 60 lat pamięta najwyżej ostatnie 40 lat z historii świata. Jak się ma te jego 40 lat do tysięcy lat historii? Oceniamy świat z perspektywy mrówki.
Podział ostatnich 2000 lat według znanych fluktuacji klimatu w okresach lat:
- 0 - 300: dość ciepły, (starożytny klimat epoki rzymskiej).
- 300 - 900: chłodny, mokry, klimat wczesnego średniowiecza, czas katastrof.
- 900 - 1300: dość ciepło, optymalny klimat w średniowieczu, czas rozkwitu
- 1300 - 1430: okres przejściowy do małej epoki lodowcowej, czas katastrof.
- 1430 - 1850: chłodna, mała epoka lodowcowa z 4 okresami: 1430, 1550, 1650 i 1800-1840.
- 1850 - obecnie: ciepły, mokry, optymalny klimat.
Mała epoka lodowa
Około 600 lat temu Europa przechodziła tzw. Małą Epokę Lodową. Precyzyjnych dat nie ma jako, że pomiary temperatur w zeszłych wiekach nie są zbyt wiarygodne, termometry nie kalibrowane i naukowcy różnią się zdaniem. Zakłada się jednak, że w okresie od XV do XIX wieku w Europie było wyraźnie zimniej. Średnio ok. dwóch stopni Celsjusza mniej niż pod koniec XX wieku.
Faktem jest, że w XVI wieku zimy były szczególnie surowe. Gdański fizyk Gabriel Fahrenheit w 1708 roku ustanowił swoją skalę temperatur od zera do stu właśnie po niezwykle surowej zimie, gdy zamarzła zatoka gdańska. Ówczesna niska temperatura - współczesne -18°C jest do dzisiaj 0°F używanych w Stanach Zjednoczonych. Współcześnie minimalna temperatura zimą w Gdańsku nie spada poniżej -5°C.