Pierwszy Wielki Atlas Blaeu
Holandia była jedną z największych morskich nacji świata. Przedsiębiorczy i poznawczy charakter tego narodu wyróżnia go do dziś dnia. Odkrywanie i poznawanie świata nie byłoby możliwe bez dobrej kartografii.
Chęć zdobywania rynków handlowych sprawiła, że holenderskie żaglowce w XVI wieku wyprawiały w dalekie podróże na koniec ówczesnego świata. Żaglowce penetrowały nieznane obszary Ziemi; od północy - Morza Barentsa (Willem Barents 1550-1597 z Amsterdamu) do krańców południowych - Tasmanii i Nowej Zelandii (Abel Janszoon Tasman 1603-1659).
Do żeglugi na taką skalę niezbędne były dobre instrumenty nawigacji; kompas i dokładny zegar. Na pokładach żaglowców szkicowano pierwsze kontury nowych kontynentów, nieznanych wysp i mórz. Dobre mapy były tak ważne dla ówczesnej komunikacji handlowej jak dzisiaj ważne są dobre mapy dla nawigacji GPS.
Kartograf z Amsterdamu
Doktor prawa Joan Blaeu z Alkmaar, (1596-1673) pochodził z najsłynniejszej holenderskiej rodziny kartografów i wydawcą map. Już jego dziadek zajmował się w 1600 roku produkcją globusów w Amsterdamie a jego ojciec Willem Blaeu kontynuował dzieło z jak - na tamte czasy - wielką perfekcją opracowywał mapy znanego świata.
Wielki Atlas
W roku 1662 Joan Blaeu wydał najlepsze mapy swego ojca w wielkim, liczącym 592 map dziele o nazwie Atlas Maior - wówczas jednym z najlepszych i najdroższych atlasów świata. Blaeu użył także po Gerardzie Merkatorze słowa atlas dla nazwy tej pracy. Zamieścił w nim mapy wszystkich kontynentów. Oczywiście najszczegółowiej przedstawiona jest Europa z podziałem na wiele państw i regionów ówczesnej Europy.
Atlas jest sporządzony także języku niderlandzkim, dzisiaj nadal czytelnym dla historyków.
Atlas wydano w trzech wersjach językowych: łacińskiej, francuskiej i niderlandzkiej o łącznym nakładzie 650 egzemplarzy które sprzedawano za 350 guldenów w wersji niekolorowanej i 450 guldenów (równowartość ok. €4500 dzisiaj) w wersji ręcznie kolorowanej. To była w XVII w. najdroższa książka świata.
Oprócz 592 map ręcznie kolorowanych, atlas zawiera 3 tys. stron opisów struktur społecznych i politycznych przedstawianych krain o encyklopedycznej wartości.
Blaeu wydał także oddzielny szczegółowy atlas miast niderlandzkich i atlas miast włoskich.
Także mapy Polski; w tym regionów Pomorza, Prus Wschodnich i Śląska zaskakują swoją dokładnością i detalami czyniąc ją aktualną jeszcze przez wieki.
Google Maps z XVII wieku
Można nawet powiedzieć, że te mapy są w sporej części nadal aktualne. Co prawda wówczas drogi nie były tak ważne jak góry i rzeki.
400 lat Kotliny Kłodzkiej
Doskonałość map Blaeu można ocenić porównując poniższy przykład fragmentu mapy Śląska z przed niemal 400 lat z atlasu Blaeu i współczesnej mapy Michalina.
Mamy Europy tak szybko się nie zmieniały, czerpano często ze starszych źródeł pisanych po łacinie.
Współczesny przedruk
Kilka lat temu ukazało się nowy reprint Atlas Maior van Joan Blaeu i był do zamówienia za 150 euro w holenderskich księgarniach lub na necie.
Atlas na aukcji
W maju 2018 r. oryginalny Wielki Atlas Blaeu sprzedano na aukcji w Brukseli za sumę 600 tys. euro. Zakupił ją belgijski kolekcjoner.
Przeczytaj o Gerardzie Merkatorze i jego mapach >>>