Z Gdańska przez Alzację do Nowego Jorku

Co ma wspólnego Gdańsk ze Statuą Wolności? Wspólnym mianownikiem jest prześliczne alzackie miasteczko Colmar (Francja). Choć Statua Wolności tak nierozerwalnie związana jest z Nowym Jorkiem to pochodzi z Colmar. Ale dworzec?

Bliźniacze dworce

Dworzec główny w Colmar jest dokładną kopią dworca w Gdańsku. Dworzec gdański zbudowali Niemcy w roku 1900 a siedem lat później skopiowali go w stolicy Alzacji: Colmar - który wówczas jak całą Alzacja także należał do Niemiec. Oba budynki zbudowane są w modnym wówczas w Niemczech stylu neo-gotycko-neo-renesansowym, podobnie z resztą jak i w tym czasie wybudowany dworzec główny i muzeum narodowe w Amsterdamie.

Gdańsk Colmar

Colmar jest zresztą pod kilkoma względami wyjątkowym miastem.

Egipska statua wolności

Mało kto wie, że Statua Wolności zaprojektowana była pierwotnie dla Egiptu jako kobieta arabska. Inicjatorzy mieli przed oczami ten ponik jako mityczny "Nowy Kolos" który miałby stanąć u ujścia Kanału Sueskiego. Niestety ówczesny król Egiptu; Ismail Pasza nie miał środków na sfinansowanie projektu.

  • W 1867 r. francuski rzeźbiarz Bartholdi z Colmar, zaprojektował na otwarcie Kanału Sueskiego (1869), ten ogromny posąg o nazwie „Egipt niosący światło do Azji”, przedstawiający egipską wieśniaczkę niosącą pochodnię. Projekt został odrzucony jako zbyt drogi i skomplikowany, ale w pomyśle ta ambicja znalazła ujście Nowym Jorku, gdzie w 1886 odsłonięto Statuę Wolności, która z kolei była francuską wersją Marianne - symbolu wolności Francji.
Statua Wolności
Akcje zbierania funduszy na Statuę Wolności w paryskich parkach 1870 r. Po prawej konstrukcja stalowa pomnika zaprojektowana przez Gustawa Eiffela.

Kiedy egipski projekt upadł, pomyślano o Nowym Jorku. Posąg nie był finansowany przez rząd francuski, ale przez specjalne loterie i wystawy w paryskich parkach.

Kto chce zobaczyć "prawdziwą" Statuę Wolności wcale nie musi lecieć do Nowego Jorku a nawet nie do Paryża (gdzie także stoi jej kopia nad Sekwaną i oryginał w Muzeum Orsay) a wystarczy pojechać do prześlicznej francuskiej Alzacji (6 godzin jazdy z Utrechtu lub 9 godzin z Wrocławia).

  • Antoine Wiertz (1806-1865) był belgijskim artystą z ardeńskiego miasteczka Dinant. Jednym z jego projektów była rzeźba kobiety w łuczywem (światło) która w dużym formacie miała ozdobić szczyt skały w Dinant. Frédéric Bartholdi miałby ten projekt widzieć w Brukseli co miałoby go zainspirować do jego Statuy Wolności dwadzieścia lat później.
Statua Wolności w Colmar
Statua Wolności na rotundzie w Colmar, Francja.

Colmar

Francuski rzeźbiarz Frédéric Bartholdi urodzony w Colmar wysławił się w 1880 roku projektem gigantycznego (22 m) lwa z czerwonego kamienia, ryczącego u podnóża fortecy w mieście Belfort, także w pobliżu Wogezów. Następnym monumentalnym projektem była właśnie Statua Wolności zaprojektowana początkowo dla północnego wejścia do Kanału Sueskiego jako... latarnia morska. Wewnętrzną konstrukcję stalową dla Nowego Jorku wykonał równie znany inżynier Gustaw Eiffel (ten od Wieży Eiffla).

Egipt niestety nie miał pod koniec XIX wieku pieniędzy na tak wielką inwestycję więc Francja podarowała Statuę w roku 1886 Stanom Zjednoczonym Ameryki w setną rocznicę niepodległości Ameryki.

Kopi Statuy Wolności jest na świecie wiele. Jedna z nich stoi przy jednym z paryskich mostów na Sekwanie a druga właśnie w Colmar - mieście Bartholdiego - na środku dużej rotundy przy wjeździe do miasta. W mieście znajduje się także muzeum rzeźbiarza.

Colmar

Piękna Alzacja

Alzacja jest jednym z najurokliwszych regionów Europy. Zawiera w sobie to co najlepsze z Francji jak i z Niemiec. Bajkowa architektura średniowiecznych miasteczek, pyszne alzackie wina i wyśmienita kuchnia. To wszystko u podnóża wspaniałych gór Wogezów które, moim zdaniem, przewyższają pod każdym względem Bieszczady.

Alzacja w swej burzliwej historii XX wieku przechodziła z rąk do rąk Niemców i Francuzów - czego świadkami na szczytach Wogezów są fortyfikacje, okopy i cmentarze poległych żołnierzy z strasznie krwawej Pierwszej Wojny Światowej.

Turckheim Francja
Uliczka w Turckheim, Alzacja

Perłami Alzacji są stare miasta; Strasburg, Colmar, Eguisheim, Kaysersberg, Turckheim, Selestad oraz góry, szczególnie droga krawędziowa Wogezów: szczyt Ballon d'Alsace i dawna linia zachodniego frontu na Hartmannswillerkopf (Vieil-Armand).

Wogezy
Szczyty Wogezów przypominają Bieszczady, ale są znacznie atrakcyjniejsze turystycznie. Wiele pięknych szlaków turystycznych i uroczych wsi u podnóża gór.

Wspaniała droga samochodowo-rowerowa po grzbietach Wogezów zwana Route des Crêtes (droga krawędziowa) to jeszcze jedna atrakcja której Bieszczady mogą pozazdrościć. U podnóża gór biegnie równie wspaniała Droga Wina (Route des vins d'Alsace) poprzez winnice od jednego bajkowego miasteczka do drugiego a każde z nich to perełka średniowiecza jakby już wtedy zbudowana specjalnie aby cieszyć oko (i obiektyw) turysty.

W miejskich winiarniach można popróbować alzackich win które smakują tam znacznie lepiej niż po przywiezieniu do domu.

W okolicy Colmar (od Starsburga do Mulhouse) wzdłuż drogi D83 i D201 stoi masa typowo francuskich tanich moteli typu Etape, Formule1, Campanile itp. z ceną 40-80 euro za pokój 3-osobowy.