Koniec wojny dla Holandii przyszedł późno

Dla Holandii II wojna światowa skończyła się najpóźniej. Do 20 maja bili się Niemcy w Holandii ale jeszcze 3 miesiące dłużej w ówczesnym zamorskim terytorium Holandii. Wojna z Japończykami trwała do 15 sierpnia 1945.

6 sierpnia 1945 r. Amerykanie zrzucili bombę atomową na Hiroszimę. 15 sierpnia 1945 r. cesarz Hirohito ogłosił w radiu kapitulację Japonii. 

Holenderski koniec wojny

Oficjalnie dla Holandii II wojna światowa zakończyła się 15 sierpnia 1945 r. W tym dniu pod Indyjskim Pomnikiem (Indisch Monument) w Hadze upamiętnia się wszystkich żołnierzy, jeńców wojennych, mężczyzn, kobiety i dzieci w obozach i poza obozami oraz wiele ofiar wśród ludności indonezyjskiej w czasie II wojny światowej.

Japońska okupacja Holenderskich Indii 

Japońska inwazja na Holenderskie Indie (dzisiaj Indonezja) na początku 1942 roku była szybka. Alianci stracili w ciągu dwóch tygodni więcej statków i ludzi niż w Pearl Harbour. Japońska okupacja Holenderskich Indii zakończyła holenderskie panowanie i zachęcił dotychczas tłumiony indonezyjski ruch niepodległościowy. 

Podczas japońskiej okupacji prawie 40% Holendrów zostało uwięzionych w obozach z b. złych warunkach.

Japoński reżim wojskowy wymordował wiele tysięcy Indonezyjczyków i doprowadził głodu który do końca wojny kosztował życie kilka milionów mieszkańców. Gospodarka zawaliła się i produkcja głównych produktów jak guma, cukier, ryż i olej palmowy drastycznie spadła.

Przy budowie linii kolejowych Pakanbaroe i birmańskiej (znanej z filmu "Most na rzece Kwai") zginęło ok. 130 tys. niewolniczo pracujących więźniów.

Holenderskie Indie

Kapitulacja nadzieją na suwerenność

Dwa dni po kapitulacji Japończyków nacjonalista Indonezyjski Sukarno proklamował niepodległość Indonezji. Oczywiście Holendrzy nie myśleli o utracie tak ważnej kolonii. Choć Holandia sama lizała wojenne rany to natychmiast wysłano ekspedycję karną mającą stłumić powstanie Sukarno. Tłumienie zrywu narodowo-wyzwoleńczego trwało więc od 17 sierpnia 1945 do 27 grudnia 1949 roku. W Holandii nazywano tą wojnę "akcją policyjną". Chociaż "akcja" cieszyła się poparciem większości Holendrów w kraju to jednak międzynarodowa opinia publiczna nie godziła się już na taką wojnę kolonialną. Nawet Amerykanie w Radzie Bezpieczeństwa nie poparli Holandii grożąc przy tym wyłączenie Holandii z planu Marshalla. 

Ostatecznie 27 grudnia 1949 w Amsterdamie Holandia podpisała akt przekazania suwerenności nowej Republice Indonezji.

Na pokładzie pancernika USS Missouri moment kapitulacji podpisanej z jednej strony przez Japończyków, a z drugiej przez aliantów. W imieniu Niderlandów akt podpisał porucznik-admirał Conrad E.L. Helfrich.

Ponieważ II wojna światowa dla Holandii zakończyła się 15 sierpnia, w tym dniu odbywają się pod Indyjskim Pomnikiem w Hadze obchody tego wydarzenia. Upamiętnia się wszystkich żołnierzy, jeńców wojennych, mężczyzn, kobiety i dzieci w obozach i poza obozami oraz wiele ofiar wśród ludności indonezyjskiej.

monument Indonezji w Hadze
Monument Indonezji ( Indisch Monument) w Hadze.