Holandia na wodzie - żeglarskie dusze

Holender żyje w symbiozie z wodą. Woda to jego wróg i jego miłość. Co trzydziesty Holender posiada coś do pływania; od kajaka do jachtu za pół miliona. W całym kraju znajduje się 800 przystani jachtowych i dla co najmniej miliona Holendrów jest to najlepsza forma odpoczynku w słoneczne weekendy.

Powyższy timelapse jest wyjątkowym obrazem Niderlandów. My "szczury lądowe" nie mamy pojęcia o tym, że Holandia ma równie gęstą sieć dróg wodnych jak samochodowych. Mało jest miejscowości w tym kraju do których nie dopłyniesz łodzią lub nawet tak wielkim transportem (kamera 30 m nad wodą) jak na tym filmie. Liczne śluzy i zwodzone mosty urozmaicają niecodzienny krajobraz. Konwój Shella z holownikiem wyruszył o świcie z Rotterdamu i przez Goudę dotarł wieczorem do Amsterdamu.

Wodna nacja

Tak jak Polak nie potrzebuje zezwolenia na zbieranie grzybów tak Holender nie potrzebuje patentów żeglarskich i innych zezwoleń na pływanie po morzu oraz wodach śródlądowych (z wyjątkiem szybkich łodzi motorowych i obiektów ponad 15 m długości) we własnym kraju.

przystań osiedlowa
Ogródki domów wielu osiedli mieszkaniowych wychodzą na wodę co ułatwia parkowanie własnej łodzi.

Woda żywi i formuje

Stosunek Holendrów do wody pozostanie dla mnie, człowieka z Mazowsza, dość niezrozumiały. Woda jest holenderską pasją co jest może zrozumiałe w narodzie który usadowił się na wodzie i woda mu czasami zagraża ale w ostatecznym rozrachunku dała więcej korzyści niż strat. W końcu Holandia swój dobrobyt zawdzięcza morzu i rzekom.

Gdybym ja miał fantazjować co bym zrobił gdybym był milionerem, to wymyśliłbym może zakup pięknej willi, podróży dookoła świata, bajeranckiego samochodu, ale... ostatnim co by mi przyszło do głowy to jacht. Tymczasem jacht jest może pierwszym co przychodzi do głowy zasobnemu Holendrowi.

łodzie Holandii
Gdy przychodzi ładna pogoda wody Holandii zapełniają się wodniakami.

Mniejsze lub większe jachty posiada wielu zwykłych Holendrów. Aż tak drogie, gdy używane, one nie są i stać na nie dobrze sytuowaną holenderską rodzinę. Używane łodzie motorowe z kabiną o długości 10 m są w cenie 10-30 tys. euro. W czasie pandemii 2021 r. wzrósł popyt na łodzie i jachty, głownie z kabinami mieszkalnymi. W 2021 r. za używaną szalupę motorową trzeba zapłacić z 15 tys. euro.

  • Holandia liczy ok. 500 tys. rekreacyjnych jednostek pływających, 6251 km dróg wodnych, 3800 barek żeglugi śródlądowej, 800 portów jachtowych (marina) z 138 tys. miejsc "parkingowych" i 1100 stoczni rzecznych i morskich.
drogi wodne Holandii

Wodą dopłyniesz wszędzie gdzie dróg nie ma

Holandia liczy łącznie 6257 km dróg wodnych (2017). Praktycznie tak gęstą sieć kanałów, rzek i jezior pozwala jachtem dopłynąć wszędzie w kraju ale także po zachodniej Europie.

Sieć śródlądowych dróg pozwala dopłynąć do Brukseli, Kolonii, Paryża, Bazylei, a nawet Morza Śródziemnego i Dunajem do Morza Czarnego a nawet do Berlina, Wrocławia, Bydgoszczy, Warszawy lub Gdańska. W teorii można wodami śródlądowymi pożeglować z Terespola do Pińska i dalej do Dniepru i Kijowa.

rekreacja na wodzie

Co 25. Holender na wodzie

Holandia liczy 17 milionów mieszkańców (2020) z czego 4 miliony są cudzoziemcami. Cudzoziemcy pochodzą z reguły z krajów "kultury lądowej", jak np. Polacy i niskiej zamożności. Łodzie i jachty to domena rodowitych Holendrów, także 13 mln rodowitych Holendrów posiada ponad pół miliona rekreacyjnych obiektów pływających:

• 310.300 jednostek pływających na suchym brzegu, z czego 210.300 regularnie używanych, 100.000 rzadko używanych i 43.500 innych.

• 197.500 jednostek pływających w wodzie, z czego:
       78.000 jachtów z kajutą
       21.500 otwartych żaglówek
         5.000 z płaskim dnem
       59.500 jachtów motorowych z kajutą
       26.500 otwartych łodzi motorowych
         7.000 inne

Łącznie 507.800 jednostek pływających w 2016 r..

Do tego można by doliczyć ponad 10 tys. domów na wodzie (woonboot) - jedną z atrakcyjniejszych form mieszkania przycumowanego do nabrzeża kanału w mieście.

Jacht w zależności od wieku, wielkości i wyposażenia można nabyć już od kilku tysięcy euro do setek tysięcy euro za luksusowy 15-metrowy jacht.

Holandia na wodzie

Marina

Zdecydowanie najwięcej przystani jachtowych i miejsc postojowych znajduje się w prowincji Południowa Holandia (Zuid-Holland) a w całym kraju jest ich 1160 (stan z roku 2016). Większość, ponad 55% wszystkich jachtów w Niderlandach leży w przystaniach jachtowych trzech prowincji: Noord i Zuid Holland oraz Frisland.

Według danych z roku 2000 Holendrzy posiadają m.in.:
135 tys. kajaków
90 tys. łodzi wiosłowych
126 tys. żaglówek
126 tys. łodzi motorowych
265 tys. jachtów ponad 6-metrowych

Ilość posiadaczy jachtów się zmniejsza. Ponad 50% posiadaczy jachtów osiągnęła wiek 60 lat, co można tłumaczyć jako słabnącą atrakcyjność jachtów wśród młodzieży lub, że młodzi wybierają bardziej aktywne formy spędzania czasu.

Średnia długość łodzi w prywatnym posiadaniu w Holandii wynosi:

  • Łodzie motorowe lub żaglowe z kajutą 10 m.
  • Łodzie bez kajut 6,5 m.

Cena cumowania łodzi w marinie zależy mocno od rodzaju mariny. W marinie komercyjnej roczna cena cumowania wynosi ok. 50 euro za m² powierzchni łodzi. Marina gminna lub klubowa ok. 25-30 euro za m² łodzi. Generalnie za cały sezon letni postojowe wynosi ok. 750 euro a sezon zimowy 400 euro, średnia roczna € 1100. Poziom cen z 2016 r. Postojowe w marinie, np. miasta Delft w 2021 r. kosztuje w zależności od wielkości łodzi 15-18 € za dobę. 

Typowe holenderskie miasteczko
Typowe holenderskie miasteczko Bunschoten-Spakenburg.

Woda w przysłowiach holenderskich

Język holenderski liczy wiele przysłów związanych z wodą. Poniżej wybór kilku popularnych przysłów używanych na co dzień.

Dat staat als een paal boven water (stoi jak pal w wodzie) - bez wątpliwości
Het water komt tot de lippen (woda podchodzi mi do ust) - mam duże (finansowe) problemy
Morgenrood, water in de sloot - poranna czerwona zorza gwarantuje deszcz
Water bij de wijn doen (dodoać wodę do wina) - "rozcieńczać" wymagania, robić koncesje
Het is als een storm in een glas water - sztorm w szklance wody
Het feest is in het water gevallen (impreza wpadła w wodę) - impreza się nieudała
Stille wateren hebben diepe gronden - cicha woda brzegi rwie
Het is net water en vuur (jak ogień i woda) - o ludziach będących przeciwieństwem siebie
Het hoofd boven water houden (utrzymać głowę na powierzchni) - mimo trudności walczyć z przeciwnościami
Het water loopt altijd naar de zee (woda płynie zawsze do morza) - bogaci stają się tylko bogatsi