Polak opuszczający swój kraj dla pieniędzy skazuje siebie na izolacje społeczną i wieczne pragnienie powrotu. Lata spędzone na emigracji zarobkowej są "odłożonym życiem". W pewnym momencie okazuje się, że odłożył całe swoje życie.

Emigracja do Ameryki stała się możliwa dzięki rozwojowi industrializacji, w czym maszyna parowa, a co za tym idzie, kolej parowa i statki parowe odegrały olbrzymią rolę. Chłop z Podola nie mógłby dotrzeć do Nowego Jorku gdyby nie miał na bilet kolejowy do portu i bilet na transatlantyk.

Ni rak, ni ryba, ni z pierza, ni z mięsa, vlees noch vis, ni Polak, ni Holender. Imitacja prawdziwego obywatela. Poniższe pisałem w 2012 roku nie przypuszczając nawet  jak nacjonalistyczną drogą pobiegnie świat. Rasy i narodowości zdają się być najważniejsze. Powtórka z historii. 

Gdy twoje polskie dziecko bawi się w domu holenderskiego kolegi a on z rodziną zasiada do obiadu (17:30-18:30) to nie jest przyjęte aby Twoje dziecko zostało zaproszone do stołu. Polskie dziecko nie wie, że wypada iść do domu.

Mieszkam w Holandii już 2/3 mego długiego życia. Polska jest tylko sentymentem młodości. Ale... migrantom życia w tym kraju nie polecam. Nie dlatego, że to jest zły kraj. Nie. Dlatego, że poza wyjątkami nie da ci przyszłości o jakiej myślisz i się spodziewasz. To nie matka - to macocha.

Większość Polaków opuściło Polskę po prostu dla lepszego czyli "dla kasy". Ale nie wszyscy. Ja, dla przykładu, nigdy nie byłem tak ubogi finansowo, jak w Holandii. Nie wszystkim do szczęścia wystarczy tylko pieniądz. Poniżej wyznanie innego emigranta - Polaka który zamieszkał w Niemczech.  

Na emigracji jesteśmy narażeni na stres wyobcowania. W kraju rodzinnym też mamy masę powodów do stresu, może nawet więcej. Inne są tylko czynniki, które go wywołują. Największy problem stanowi zazwyczaj bariera językowa. Uciążliwość w komunikowaniu. Brak możliwości swobodnych pogaduszek.

Poniżej zamieszczamy wypowiedź jednej z naszych najwierniejszych czytelniczek z czasów gdy Wiatrak.nl był jedyną polskojęzyczną stroną w Holandii na której można już było zamieszczać własne komentarze od 2005 roku (Web 2.0).  Dlatego komentarzy było dużo.

W Stanach Zjednoczonych w 1997 roku Internet buł już popularny, ale Polaków na necie była jeszcze garstka. Polacy w USA kontaktowali się e-mailem lub komunikatorem ICQ.  Poniższe maile z 1997 r. przetrwały w moim komputerze. Dość reprezentacyjny dokument polonijnych losów. Jak się wiodło polskim emigrantom w "Stejc" pod koniec XX wieku?

Od wieków Polacy emigrowali za chlebem na Zachód. W zasadzie do dzisiaj tak jest. Pierwsi Polacy pojawili się w Holandii w 1908 r. do pracy w kopalniach Limburgii.