Hydrauliczny akumulator - stacja energetyczna w Antwerpii
Czym napędzane były żurawie portowe gdy nie było jeszcze elektryczności? W Antwerpii stoi osobliwa budowla portowa choć portu wokół niej już nie ma.
Kaai znaczy po flamandzku nabrzeże. Przy ulicy Waalse Kaai w Antwerpii nie ma już nabrzeża. Tamtejszy basen portowy został kiedyś zasypany. W czasach transportu samochodowego drogi wodne stały się mniej potrzebne za to rośnie zapotrzebowanie na parkingi. Tak też Waalse Kaai (Walońskie Nabrzeże) jest obecnie parkingiem.
Jednak w XIX wieku, w 1874 wykopano tam jeszcze nowy Południowy Dok Portowy (Zuiderdokken) i po niecałych stu latach w 1969 roku ten dok znowu zasypano. Wiele się przez te sto lat zmieniło. Południowy dok portowy jest teraz dużym placem na którym stawały jarmarki, cyrki i wesołe miasteczka. Teraz jest to już tylko wielki parking samochodowy. Przy tym placu stoi osobliwa kamienica, pozostałość portu; neobarokowy Zuiderpershuis - dosłownie Południowy Dom Ciśnień.
Dom Ciśnień - hydrauliczna stacja energetyczna
W połowie XIX wieku w antwerpskim porcie szybko zwiększał się ruch statków, przybywało szczególnie statków parowych. Przybywało towarów, coraz więcej i coraz cięższych ładunków. Siła pociągowa koni i kark tragarza dźwigającego worki już nie wystarczał.
W tym czasie coraz szerzej zaczęto używać siły parowej, pneumatycznej i hydraulicznej w miejsce siły koni i ludzi. Elektryczność dopiero się rodziła. Tego typu hydrauliczne stacje energetyczne (Hydraulic Power Station) były w XIX w. popularne w Anglii i Australii. Port w Antwerpii wybudował więc śladem Anglików parową centralę energetyczną do hydraulicznego napędzania urządzeń portowych. W drugiej połowie XIX w. stanęło w Antwerpii kilka takich energetycznych stacji parowo-hydraulicznych. Niemcy natomiast w tym czasie używali już napędu elektrycznego.
Akumulator wodny
Kompleks przemysłowy składał się z dwóch masywnych wież akumulacyjnych, maszynowni z kotłem parowym i dwóch palenisk, Ponadto znajdywały się tam warsztaty tokarskie, kuźnia, itp. W tych dwu wieżach mieściły się dwa zbiorniki wodne (akumulatory) po ciśnieniem. Maszyna parowa napędzała pompy pneumatyczne tworzące w olbrzymich zbiornikach wodnych ciśnienie do 50 atmosfer. Sieć wodociągowa pod ciśnieniem dostarczała energii do urządzeń portowych.
Hydrauliczne żurawie
Dom Ciśnień Zuiderpershuis od 1883 roku napędzał 164 dźwigi portowe, 6 śluz, 8 mostów zwodzonych, 3 zawory kanalizacji i 30 kabestanów (urządzenie służące do wybierania bądź luzowania lin).
Od początku XX wieku stopniowo maszyny parowe zastępowano energią elektryczną. Z czasem także te antwerpskie stacje parowe zaczęły napędzać agregaty elektryczne aż w końcu, między 1908 i 1930 rokiem, niemal wszystkie urządzenia portowe otrzymały napęd elektryczny. Maszyna parowa "Zuiderpershuis" pracowała jednak jeszcze do roku 1958 kiedy to została zamieniona na agregat prądowy który napędzał aż do 1977 r. maszynerię zwodzonego mostu Nassaubrug koło muzeum MAS.
Centrala Hydrauliczna działała do 1977 r. choć Południowe Doki Portowe (Zuiderdokken) już osiem lat wcześniej zasypano, po czym pozostał długi plac służący jako parking samochodowy w południowej części miasta.
Współcześnie niewiele się zachowało z olbrzymiej maszynowni "domu ciśnień" a sam fascynujący budynek w neobarokowym stylu znajduje się na liście belgijskiego dziedzictwa kulturowego.
Przeczytaj także: