Dom przeciętnego Holendra

Przeciętną rodzinę w Holandii nazywa się czasami "familie Doorzon" - bo doorzon to prześwit lub bardziej dom na przestrzał - dwa duże okna z salonu: jeden na ogródek a drugie na ulicę. Większość Holendrów mieszka w takich domach. 

Powierzchnia mieszkaniowa Holandia UE

Doorzonwoning - dom na przestrzał

Doorzonwoning nazywa się najpopularniejszy typ budownictwa w Holandii z XX wieku. Doorzonwoning oznacza, że woonkamer (living room - salon/pokój dzienny) rozciąga się na całą głębokość domu i ma duże okna na obie strony pokoju; na ulicę i na ogródek. Tego rodzaju domu, najczęściej szeregowce zapełniają robotnicze dzielnice mieszkaniowe w całym kraju. Na piętrze są 2-4 sypialnie i łazienka, plus zazwyczaj strych.

Tego typu szeregowiec ma zazwyczaj 90-120 m² powierzchni użytkowej i leży na parceli wielkości 130-180 m² i kosztuje od 150 do 250 tys. euro (2016 r.). [Zobacz: wyszukiwarka nieruchomości w Holandii: funda.nl]

Na statystycznego obywatela przypada 65 m² powierzchni mieszkalnej. W Amsterdamie 50 m² a na wsi 80 m². Statystyczny holenderskie mieszkanie liczy 125 m² powierzchni.

  • WOZ-waarde to (WOZ = Państwowa Ustawa Wyceny Wartości Nieruchomości) oficjalna państwowa wartość każdego domu w Holandii przy czym dom można sprzedać za sumę niezależną od wartości WOZ. W 2016 roku statystyczny holenderski dom wart był 209 tys. euro. To był pierwszy rok wzrostu wartości domów po kryzysie bankowym z 2010 r. kiedy to "średni dom" wart był 243.000 €. Dla porównania w roku 2020 statystyczny dom w Holandii wart jest już 351 tys. euro.
rozkład holenderskiego mieszkania
Typowy rozkład parteru rozkład holenderskiego domu.

Z reguły "dom na przestrzał" ma u podstawy wymiary 6 m szerokości i 8 m głębokości a salon nie może być węższy niż 3,5 m o długości od 6 do 8 m. Czasami takie domy mają małe ogródki od frontu (choć niekoniecznie) i ogródek z tyłu głębokości 10-20 metrów, zazwyczaj z komórką na rowery itp. graty.

Najwięcej tego typu domów zbudowano po wojnie, szczególnie w latach 1960-1990. Chociaż jest także wiel nawet z XIX wieku. Juz niemal muzealnym przykładem jest "osiedle Philipsa" w Eindhoven.

Holenderski szeregowiec
Holenderski typowy szeregowiec z drugiej połowy XX wieku.

Dom dla każdego

Gdy porównamy średnią gęstość zaludnienia Polski z jej 124 mieszkańcami/km² do Holandii z jej średnim zaludnieniem 501 mieszkańców/km² (2015) to i tak wygląda na cud, że każda rodzina może mieszkać w domku z ogródkiem - jak mały on by nie był.

Tymczasem większość Holendrów mieszka w tzw. aglomeracji Randstad obejmującej trzy prowincje; i tak średnia gęstość zaludnienia w prowincji Zuid-Holland wynosi 1.279 mieszkańców/km², Noord-Holland 1.034 mieszkańców/km² i Utrecht 912 mieszkańców/km². W Randstad jest też najwięcej mieszkań w blokach.

Holenderski dom na przestrzał
Holenderski dom na przestrzał - przez okno frontowe widać ogród za domem. Tym łatwiej, że Holender niechętnie zasłania okna bo nie przeszkadza mu jak przechodzień zajrzy do środka.

Typy mieszkań 

Język holenderski zna ponad 70 nazw różnych typów mieszkań [cała lista na Wikipedii] z których najpowszechniej spotykane są:
doorzonwoning, rijtjeshuis (szeregowiec), flat (mieszkanie w bloku), vrijstaand huis (dom wolnostojący), herenhuis (duży dom/kamienica), drive-inwoning (dom z garażem na parterze). Kamienice w starych miastach (jak Amsterdam) nazywa się powszechnie pand (lub grachtenpand), chociaż to słowo oznacza pierwotnie zastaw, hipotekę.

Statystyki 2022

3,4 mln (42%) z wszystkich z  8 mln mieszkań w Holandii stanowią szeregowce (rijtjeshuis) których najwięcej budowano w latach 1960-1990. Szeregowcem jest dom składający się z minimalnie 3 mieszkań w szeregu. Najwięcej szeregowców (683 tys.) jest w prowincji Zuid-Holland (Lejda, Haga, Rotterdam, Dordrecht) na najmniej w Fryzji, gdzie jest najwięcej domów wolnostojących. 35% mieszkań jest apartamentami w blokach, 13% domów wolnostojących i 9% bliźniaków. 

Kto i jak mieszka w Europie 2023
Holendrzy obok Irlandczyków, najczęściej mieszkają w domu (w zabudowie szeregowej, bliźniaku, wolnostojącym) a rzadziej w mieszkaniu/apartamencie. Posiadają także największą liczba pokoi na osobę. Większość Polaków mieszka ciągle w PRL-owskich blokowiskach w których są co prawda 2-3 pokoje ale miniaturowej wielkości.

Holendrzy mają także ambicję nadać swojemu domowi nazwę, o czym więcej w "Przezwiska, nazwiska, pseudonimy po holendersku" >>>

[Aktualizacja z 2016 r.]