Nie zatamujesz powodzi w pojedynkę
Najważniejszą przyczyną kształtowania holenderskiej mentalności jest... woda. Woda kształtowała Holendra już tysiąc lat temu. Kolejnym powodem była kalwinistyczna religia, ale to dopiero 400 lat temu. Zarówno holenderski język jak i holenderski sposób zarządzania jest przesiąknięty wodą.
Kolektywny dijk
Słowo dijk oznacza wał przeciwpowodziowy, ale też groblę, zaporę i tamę.
Kraj leżący pod poziomem wody (morza i rzek) tysiąc lat zmaga się w walce z wodą. Nie da się walczyć z tym żywiołem w pojedynkę. Wspólnie jest mottem Holendrów. Współpraca, wspólne planowanie i koordynacja działań.
Język holenderski posiada tysiące słów "wodnych" których przetłumaczenie na język polski jest prawie niemożliwe: dijkplicht, dijkleger, dijkgeschot, dijkvrede.
Dijk czyli wał przeciwpowodziowy jest i musi być od wieków "oczkiem w głowie" tego narodu. Dijk buduje się, strzeże i konserwuje kolektywnie, solidarnie. Dijk to narodowa racja stanu, to "droge voeten" narodu (eufemistycznie "suche nogi").
W dawnych czasach każdy mieszkaniec polderu był odpowiedzialny za własny dijk. Do dziś funkcjonuje rymowane przysłowie "kto przy dijkmieszka, ten o dijk dba" (die het water deert, die het water keert) a zaniedbanie dijk było największą zbrodnią wyrażoną także rymowanym przysłowiem "kto o dijk nie dba musi zniknąć" (wie niet wil dijken, die moet wijken).
Ochrona dijk i odwadnianie polderów musiano kontrolować, gdyż a-społeczne typy stawiały prywatne wiatraki (pompy wodne) i w czasie obfitych opadów deszczu pompowały wodę ze swojego polderu do polderu sąsiada.
Na przestrzeni wieków budowa i ochrona wałów przeciwpowodziowych była coraz bardziej instytucjonalizowana aż w 1848 r. gospodarka wodna Niderlandów uregulowana została konstytucyjnie. Holandię podzielono na regiony zarządzane przez Waterschap (urzędy gospodarki wodnej). Niestety regionalne urzędy troszczyły się tylko o swoje podwórko bez narodowej koordynacji co zaowocowało katastrofalną powodzią w roku 1953 r. Po tej katastrofie znacznie zmodyfikowano funkcjonowanie Waterschap.
Dzisiaj stan wód i wałów w Holandii jest centralnie sterowany. Poldery podzielone są w "obszary poziomów wód" (peilvlakken) po których nadmiar wody dystrybuowany jest według możliwości i potrzeb.
W pojedynkę jesteś niczym - powodzi nie zatrzymasz
Holender w swej odwiecznej walce z wodą rozwinął w sobie bardzo mocne więzi społeczne. Współpraca (team work, samen werken), wspólne oragnizowanie i wykonywanie planów jest mocną cechą tego narodu.