Ile kosztuje kilowat, czyli ekologiczna obłuda

Wszyscy jesteśmy zatroskani o środowisko naturalne. Ale tylko w słowach. Producenci nakłaniają nas ukradkiem do coraz większego zużycia energii, przed czym się zresztą nikt tak naprawdę nie broni. Zresztą... kto wie ile kosztuje kilowat?

Pod pozorem dbałości o ekologię samochody hybrydowe obciążają środowisko naturalne bardziej niż konwencjonalne. Co prawda silniki spalinowe są coraz oszczędniejsze, ale masa samochodów wzrasta bo chcemy mieć klimę, elektryczne lusterka, szyby, siedzenia, wbudowaną "inteligencję", sensory. Masa samochodu niweluje postęp w oszczędności paliwa.

Odkurzacze osiągają już moc dwóch kilowatów. Nawet suszarka do włosów potrafi mieć moc jednego kilowata. Lodówki chcemy mieć coraz większe, dwudrzwiowe, z dystrybucją soków i lodu. Stajemy się coraz bardziej leniwi. Elektryczna szczoteczka do zębów, kubeł na śmiecie, nawet pieprzniczka mieli nam pieprz elektrycznie.

licznik prądu

Ile kosztuje kilowat?

Nawet gdybyśmy chcieli oszczędzać energie jest to w praktyce finansowo bezsensowne. Dlaczego? I tak nikt nie wie ile kosztuje jeden kilowat prądu, jeden metr sześcienny gazu, jeden giga-dżul centralnego ogrzewania i jeden metr sześcienny wody. Dostawcy, w corocznych rozliczeniach energii, skrzętnie te ceny przed nami ukrywają, abyśmy nie zauważyli, że faktycznie energia tanieje ale stałe koszty podłączenia, podatków ekologicznych, VAT, kosztów sieci itd. ciągle rosną.

  • Aby zużyć 1 kWh, maszyna o stałej mocy 1 kW (kilowatów) musi pracować przez 1 godzinę. Pralka z etykietą energetyczną A+ zużywa około 0,5 kWh podczas jednego programu prania w 40 stopniach. 1 kWh wystarcza aby jasna lampa LED o mocy 10 W paliła się przez 100 godzin, lub można zagotować 10 litrów wody w czajniku.

Kilowatogodzina (kWh) energii elektrycznej kosztuje konsumenta około 8 do 9 eurocentów, w tym podatek VAT (2019). Cena różni się nieco w zależności od dostawcy. Ponadto istnieją stałe stawki podatku energetycznego + składowanie energii odnawialnej (około 14 centów za kWh). W sumie koszty jednego kWh zużytej energii kosztują użytkownika około 23 centów (w tym 21% VAT).

Przeciętny dom w Holandii zużywa rocznie 3500 kWh prądu oraz 1500 m³ gazu.

licznik gazu

Oprócz kosztów dostawy prądu i gazu do rachunku doliczane są koszty dostawy, koszty zarządzania siecią oraz podatki i dopłaty. W praktyce pochłaniają one około połowy kosztów z faktury. 

Poniżej wiatrakowe rozliczenie dostawy energii za sezon 2018/2019. Zaznaczam, że to zużycie (2226 kWh i 205 m³) nie jest reprezentatywne dla Holandii.

rachunek za prąd i gaz
Łącznie €731 zapłaty rocznej, rozłożonej na 12 miesięcy. Z tej sumy tylko €338 to rzeczywista energia a reszta to opłaty innych kosztów.

Brak motywacji do oszczędzania

Dla przykładu w 2014 roku zużyłem 88 m³ wody. Zapłaciłem za nią €150,-. Gdybym zużył tej wody tylko połowę i tak zapłaciłbym €130,-. Czyli jaką miałbym mieć motywację oszczędzać wodę? Gdybym zużył wody dwa razy więcej, czyli 176 m³ zapłaciłbym €170,-. Podobnie oszczędzanie energii ma bardzo mały wpływ na ostateczny rachunek jaki dostajemy od dostawcy.

Starzy ludzie z przyzwyczajenia starają się oszczędzać energię elektryczną ponieważ byli kiedyś nauczeni, że kilowat był drogi, płaciło się wyłącznie tyle ile wskazywał licznik. Roniło różnicę czy wkręcaliśmy żarówki "czterdziestki" czy "setki". Kto dzisiaj wie ile prądu zużywa, lub bardziej, ile nas kosztuje używanie komputera, telewizora czy zmywarki?

Poniżej moje zużycie energii z roku 2014. Mieszkam w standardowym holenderskim domku-szeregowcu jednorodzinnym. Poniższa tabelka obrazuje ile kosztuje energia i ile wynoszą faktyczne opłaty.

opłaty za gaz prą i wodę

Fakty 2019

  • Jedna kilowatogodzina prądu w Holandii kosztuje około 9 eurocentów, plus  VAT (btw) i 14 centów "podatku energetycznego" łącznie co najmniej € 0,23.
  • Gaz ziemny to około 50 eurocentów a reszta to także VAT i "podatek energetyczny".
  • Statystycznie holenderskie gospodarstwo domowe zużywa ok. 3500 kWh prądu i 1500 m³ gazu.
  • Chociaż Holandia posiada duże własne złoża gazu ziemnego to jego cena jest wyższa niż w innych krajach co jest zasługą wysokiego podatku energetycznego (energiebelasting).
  • Mimo to tylko 2% Holendrów nie stać na ogrzewanie swego domu (8% Anglików, 13% Polaków).
  • Przeliczając zużycie energii w statystycznym holenderskim gospodarstwie domowy na gigadżule (GJ) zdecydowanie najwięcej energii zużywamy na ogrzewanie (średnio 45GJ), następnie na samochód (35GJ) gdy reszta aparatów elektrycznych w domu to zaledwie 5-10 GJ.
zużycie energii elektrycznej w wybranych krajach 2018
Zużycie energii elektrycznej w wybranych krajach Europy i świata w 2018.
  • Holandia posiada stabilną sieć energetyczną. Przerwy w dostawie prądu niemal się nie zdarzają i statystycznie wynoszą do 10 minut na rok gdy w Niemczech 21 minut, we Francji 71 minut, w Anglii 90 min. a w Polsce ok. 300 min. [źródło]
  • Największe pożeracze prądu w euro rocznie 2019 (przeciętne modele):
    Lodówka € 130
    Oświetlenie € 90
    Telewizor € 80
    Komputer € 70
    Suszarka € 65
    Zmywarka € 65
    Kuchnia indukcyjna € 55
    Pralka € 30