Zasady pracy w holenderskiej agencji pracy

Większość agencji pracy zatrudnia według CAO (układu zbiorowego) inne na tzw. contracting. Nowe prawo pracownicze ma w teorii wzmocnić pozycję pracownika tymczasowego (flexwerker). W praktyce wydłuża jego czas pracy bez stałego kontraktu na okres do 5,5 roku. Tym samym warunkom podlegają pracownicy agencji pracy, detachering (praca tymczasowa) i payroll.

Nowa ustawa od 2020 r.

UWAGA! Od 1 stycznia 2020 r. w Holandii weszła w życie nowa ustawa o równowadze rynku pracy (Wet arbeidsmarkt in balans - WAB) która gwarantuje lepsze warunki pracy dla 150 tys. polskich pracowników tymczasowych. Przeczytaj szczegóły tutaj >>>

***

Rośnie liczba pracowników kontraktowych. W roku 2018 już ponad jedna trzecia pracujących w Holandii nie posiadała stałego miejsca pracy; 2 mln flexwerkers (pracowników agencji) i 1,1 mln zzp'ers (samozatrudnionych).

Warunki zwolnień od 1 lipca 2015

Od 1 lipca 2015 r. zmienia się w Holandii Prawo Pracownicze (arbeitsrecht). Głównym celem zmian jest ułatwienie możliwości zwalniania pracowników zatrudnionych na stałe i utrudnienie zwalniania pracowników tymczasowych.

Pracownik stały zwalniany (po uprzednim uzyskaniu zgody od UWV) po przepracowaniu 2 lat ma prawo do tzw. "transitievergoeding" (odszkodowanie).

Odszkodowanie za zwolnienie wyliczane będzie w ten sposób: za okres pierwszych 10 lat zatrudnienia należeć się bezie "transitievergoeding" w wysokości 10 x 1/3 wynagrodzenia miesięcznego. Powyżej 10 lat stażu pracy nalicza się do odszkodowania; ilość lat pracy razy 1/2 wynagrodzenia miesięcznego - do maksymalnej wysokości €75 tys.

Odszkodowanie (transitievergoeding) nie należy się w wypadku poważnego wykroczenia pracownika, przy zwolnieniu za obopólną zgodą i w pierwszych dwóch latach pracy.

Pracownik tymczasowy (flexwerker) z kontraktem na 6 miesięcy lub dłużej musi na miesiąc przed rozwiązaniem umowy otrzymać o tym pisemne zawiadomienie od pracodawcy. W razie niedotrzymania tego obowiązku pracodawca zobowiązany jest wypłacić jedno miesięczne wynagrodzenie po rozwiązaniu umowy.

Okres pracy tymczasowej skrócono z 3 do 2 lat czyli po 3 kontraktach i przepracowaniu 2 lat należy się kontrakt na czas nieokreślony (onbepaalde tijd). Przerwy kontraktowe przedłużono z 3 do 6 miesięcy, czym próbuje się zapobiec konstrukcji "drzwi obrotowych" - często stosowanego sytemu zwalniania i ponownego zatrudniania po 3 miesiącach aby nie było ciągłości zatrudnienia. Innymi słowy umowa tymczasowa (overeenkomst voor bepaalde tijd) ma ciągłość gdy przerwy w zatrudnieniu nie są krótsze niż 6 miesięcy (z wyjątkiem specyficznych typów przedsiębiorstw).

W praktyce skrócenie okresu pracy tymczasowej do 2 lat może powodować szybsze zwalnianie, większą rotację pracowników.

Ta nowa reguła powoduje już w tej chwili (wiosna 2015) zwalnianie pracowników tymczasowych aby pracodawca nie wpadł za szybko w maksymalny okres 2-letniego okresu zatrudnienia tymczasowego i obowiązku zatrudnienia stałego.

Uwaga: od tych generalnych reguł są wyjątki i możliwości apelacji.

Więcej detali nowych reguł prawa pracy dla pracowników tymczasowych >>>

Praca w Holandii

Zasady agencji pracy w Holandii

Ideą powstania agencji pracy tymczasowego zatrudnienia (uitzendbureau) jest tymczasowość tej pracy i elastyczność w umieszczaniu pracownika na rożnych stanowiskach lub w różnych firmach w zależności od potrzeb.

W pracy tymczasowej biorą udział trzy strony: pracownik, agencja i zleceniodawca-pracodawca. Agencja pobiera opłatę za twoja pracę od pracodawcy i wypłaca tobie określoną sumę. Zazwyczaj jest to ustawowa minimalna płaca w Holandii. Pracę zleconą przez agencje podejmujesz dobrowolnie. Obowiązują cię te same reguły pracy, ten sam czas pracy i dni wolne co innych pracowników danego pracodawcy.

  • Holenderskie prawo pracy mówi: "Możesz pracować maksymalnie 12 godzin na zmianę i maksymalnie 60 godzin tygodniowo. Ustawa o czasie pracy stanowi, że nie możesz pracować każdego tygodnia maksymalnie 60 godzin. Przez dłuższy okres czasu obowiązuje:  Możesz pracować średnio 55 godzin tygodniowo przez okres 4 tygodni. Może to odbiegać od układu zbiorowego pracy (CAO) lub systemu zakładowego, ale nigdy nie możesz pracować więcej niż 60 godzin tygodniowo. Przez okres 16 tygodni możesz pracować średnio nie więcej niż 48 godzin tygodniowo. Tydzień roboczy trwa od północy w poniedziałek do północy w niedzielę."

 

Praca w Holandii

Układ zbiorowy ABU CAO

Praktycznie warunki pracy wszystkich flexwerkers (pracowników tymczasowych) określa układ zbiorowy (CAO) Powszechnego Związku Agencji Pracy w skrócie ABU. Także układ pracy agencji zrzeszonych w NBBU jest podobny. 

ABU - związek agencji pracy (Algemene Bond voor Uitzendondernemingen)
NBBU - holenderski związek pośrednictwa pracy (Nederlandse Bond van Bemiddelings- en Uitzendondernemingen)

Trzy fazy stażu pracy ABU CAO

Poniższe reguły obowiązują w agencjach zrzeszonych w ABU lub NBBU stosujących układ zbiorowy CAO voor Uitzendkrachten

Pracownik ma określone prawa i obowiązki wynikające z kontraktu jaki podpisujesz z agencją. Generalnie w miarę stażu pracy w agencji zdobywasz nieco więcej praw według tzw. układzie fazowym (fasenstelsel) który dzieli pracowników na trzy kategorie według stażu pracy:

Faza A: jest umową jaką zawierasz z agencją. Jej termin obowiązuje pierwsze kalendarzowe 78 tygodni pracy (około 1,5 roku) niezależnie czy pracujesz kilka godzin tygodniowo czy w pełnym wymiarze godzin. Ale gdy w tym okresie nastąpi przerwa w pracy długości 26 tygodni lub dłużej (6 mies.) staż zaczyna się liczyć na nowo od pierwszego tygodnia. (W układzie NBBU faza A zwie się fazą 1 i 2)
Umowa o prace kończy się w momencie gdy pracownik sobie tego życzy. Także choroba pracownika może byc powodem zakończenia umowy.
Kolejnym warunkiem Fazy A jest prawo do wypłaty tylko godzin rzeczywiście przepracowanych, czyli nie za czas przerw w zatrudnieniu.

Faza B: wchodzi w życie jeśli po Fazie A nadal pracujesz w tej samej agencji . Otrzymujesz wówczas czasową umowę o prace (tijdelijke arbeidsovereenkomst) lub umowę na czas nieokreślony (arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd). Ta faza trwa maksymalnie 6 kontraktów w przeciągu 4 lat bez obowiązku otrzymania stałego kontraktu (vast contract). Jeśli w Fazie B nastąpi przerwa w zatrudnieniu długości 13 do 26 tygodni to rozpoczynasz Fazę B od nowa. Jeśli przerwa w zatrudnieniu będzie dłuższa niż 26 tygodni (6. mies.) wówczas wracasz się do początku Fazy A. Jeśli przerwa w pracy jest krótsza masz prawo do wypłaty 90% twojej ostatniej wypłaty według zakontraktowanej ilości godzin.  (W układzie NBBU faza A zwie się  fazą 3)

Faza C: gdy pracujesz nadal w tej samej agencji to po dwóch latach pracy w Fazie B wchodzisz w Fazę C co daje ci automatycznie kontrakt na czas nieograniczony w agencji (in dienst voor onbepaalde tijd bij het uitzendbureau). Reszta reguł podobnie jak i w Fazie B jedynie umowy o prace nie można zakończyć bez okresu wymówienia.  (W układzie NBBU faza A zwie się fazą 4)

Od 26 tygodnia pracy w agencji rozpoczyna się budowa twojego funduszu emerytalnego. Tym zajmuje się fundusz emerytalny dla agencji (pensioenfonds voor uitzendkrachten) gdzie wpłacane są składki emerytalne tak długo jak pracujesz w jednej lub więcej agencji bez przerwy dłuższej niż jeden rok.

Dni wolne i urlopy

W Fazie A dni wolne są niepłacone ale agencja dla kompensacji rezerwuje pewna kwotę (aanvulling op je salaris) która możesz pobrać. Ta kwota jest naliczana na bazie zwykłych godzin pracy, bez nadgodzin. Gdy tych pieniędzy nie pobierasz zostają tobie wypłacone w dwóch ratach: 26 i 52 tydzień roku. Także jeśli już w tej agencji nie pracujesz winna kwota jest przelewana na twój rachunek bankowy.
W Fazie B i C twoje dni wolne są płatne. Przy 40-godzinnym tygodniu pracy jest to 16 płatnych godzin w miesiącu, czyli innymi wypracowujesz sobie prawo do dwóch, płatnych dni urlopu miesięcznie - 24 dni w roku. O zamierzanym urlopie winny jesteś poinformować agencję wystarczająco wcześnie. Dni świąteczne, wypadające w dni robocze i wolne od pracy są także wypłacane.

Nadgodziny

Nadgodziny mogą być wypłacane lub wymieniane na wolne godziny. Czasami zdarzają się dodatki za nadgodziny ale obowiązku nie ma.

Choroba

Jesteś chory? Pierwszego dnia choroby, do godziny 10 rano, masz obowiązek  zgłosić to w firmie w której pracujesz jak i w agencji która cię tam zatrudniła.

Zasady chorobowego zależne są of fazy:

Faza A: w momencie zgłoszenia choroby agencja kończy z tobą kontrakt i nie płaci za chorobę. Nie płacone są także wizyty u lekarza lub dni wolne z powodu nagłych wypadków rodzinnych. Ale według prawa chorobowego (ziektewet) masz prawo od trzeciego dnia choroby do zasiłku chorobowego (poprzez UWV) w wysokości 70% ostatniej miesięcznej wypłaty i według CAO agencja winna jest dokonywać dopłaty do wysokości 91% twojego zarobku. Kwoty mogą się różnić w zależności czy przepracowałeś minimalnie 13 tygodni i nie brałeś w tym czasie urlopu. Dwa pierwsze dni choroby (wachtdagen) są niepłacone choć za drugi dzień agencja według CAO powinna wypłacić pewną kompensację.

W Fazie B i C chorobowe jest wypłacane. Dni choroby nie są potrącane z dni urlopowych. Od drugiego dnia choroby agencja wypłaca 91% ostatnio zarobionej wypłaty. Chorobowe jest wypłacane o daty ważności twojej umowy o pracę/kontraktu. Po tym okresie możesz się starać o zasiłek chorobowy WIA.

Czujesz się lepiej? Masz obowiązek zameldować to w swojej agencji. Gdy jesteś w Fazie A i korzystasz z zasiłku chorobowego UWV musisz także w UWV zgłosić powrót do zdrowia.

Wypowiedzenie

Termin wypowiedzenia w agencji pracy (uitzendbureau) jest zależny od ilości przepracowanych tygodni i tak pracując do 12 tygodni można wypowiedzieć (zrezygnować z pracy) natychmiast (czyli zero dni kalendarzowych)
od 12 do 26 tyg = 5 dni
od 26 do 52 = 10 dni
od 52 do 78 = 14 dni

Kontrakt się skończył ale praca nie

Gdy termin twojego kontraktu upłynął a ty pracujesz dalej i twoja agencja zapomniała odnowić kontraktu - jest to równoznaczne z przedłużeniem poprzedniego kontraktu na tych samych warunkach na okres maksymalnie jednego roku.

Kontrakt się kończy i możesz odejść

Gdy dla pracodawcy/agencji jest to na rękę - a często jest - po zakończeniu kontraktu dziękują ci za prace i na twoje miejsce przyjmują nowego pracownika. Inaczej musieliby ci wydać umowę na czas nieokreślony, a to jest akurat ostatnie o czym oni myślą. Pracownik a właściwie najemnik nie ma prawa do holenderskiej procedury zwolnienia i możliwości apelacji, nie wspominając już o premii za zwolnienie. Jedynie gdy przepracujesz w jednej agencji ponad 2 lata masz prawa niemal równe Holendrom. [źródło]

Nikt ci nie pomoże gdy ty sam o to nie zadbasz

Zanim zaczniesz się martwić o swoją pozycję w Holandii przeczytaj uważnie swój kontrakt i CAO ciebie obowiązujące. Zrozumienie prawa da ci argument w ewentualnych sporach. Nikt ci nie pomoże gdy ty sam nie pomożesz sobie zaznajamiając się z prawami jakie ciebie dotyczą i dokumentami jakie sam podpisałeś.

Pamiętaj! Każdy kontrakt jaki ty podpisujesz obowiązuje ciebie. Lamentowanie po czasie świadczy o twojej naiwności. Ludzie którzy te dokumenty sporządzili żyją z ciebie. Od twojej nieodpowiedzialności i głupoty nikt cie nie uchroni. Na pewno nikt w Holandii. Ty jesteś tu najemnikiem. Za sto lat o tobie będą mówić tak jak o murzynach na plantacjach bawełny w Wirginii. Nie miej złudzeń. Kto sam nie zadba o swoje interesy nikt o niego nie zadba. A już na pewno nie poza granicami Polski.

Pamiętaj, że oni widzą cię nie inaczej jak siłę roboczą. Masz przynosić zysk, pracować, pracować i jeszcze raz wydajnie pracować. Agencje pracy są nowoczesnymi naganiaczami najemników.

Dla agencji jesteś tylko i wyłącznie środkiem zysku. Nawet jak nie ma dla ciebie pracy to i tak zarabiają na tobie potrącając różne koszty i licząc 250-300 euro za łóżko w pokoiku gdzie śpi dwóch do czterech tak samo zmęczonych najemników.

Nie podpisuj kontraktu gdy go nie rozumiesz. A gdy już podpisałeś nie lamentuj, że ci nie dali dnia wolnego w wypadku choroby, śmierci dziecka lub ślubu siostry.

Przeczytaj także: