Kanon historii Polski i Holandii

Poniższe zestawienie obok siebie wydarzeń historycznych ilustruje charakter obu narodów. Ilustruje co uważamy za ważne w naszej historii. To jest zbiór wiedzy jakiego uczą się w szkołach Polacy i Holendrzy.

polska bitwa z Krzyżakami

Historia walki

Poniższe zestawienie odzwierciedla charakter obu narodów; na co kładziemy nacisk w kształtowaniu świadomości narodowej. Na tego typu listach kanonu polskiej historii nie znajdziesz Kopernika, Kochanowskiego czy Mikołaja Reja. Nie znajdziesz także nic o rozwoju Gdańska i Krakowa. Znajdziesz za to niekończącą się listę konfliktów, sporów, waśni, wojen i męczeństwa. Widocznie w nauce historii Polacy kładą nacisk na to co najbardziej lubią.

Jakże duży nacisk kładziemy na męstwo, odwagę i waleczność w naszej historii. Wojny i konflikty zapełniają polskie dusze. Zapomnieliśmy, że Polska była też krajem w którym żyli ludzie. Ludzie którzy zajmowali się pracą, handlem i nauką. W tym okresie powstawały tysiące miast i miliony ludzi żyło nie z wojen ale z produkcji i handlu zbożem, drewnem i np. czerwcem. W tym czasie polskie ziemie były obszarem ścierania się trzech wielkich religii (katolickiej, protestanckiej i prawosławnej) i u podłoża wielu wojen leżały różnice ideologiczne lub interesy finansowe.

To zestawienie jest subiektywne, jak subiektywne są wszelkie interpretacje historii. Jednak takiej historii uczymy się w szkołach. To jest wiedza jaka przekazujemy następnym pokoleniom. Ograniczyliśmy się w tym zestawieniu do okresu XV-XVII wieku, czyli najświetniejszego okresu Rzeczypospolitej i Niderlandów.

holenderskie żaglowce
Holenderskie żaglowce (fluity) kursujące na trasie Amsterdam-Gdańsk.

Historia interesu

U Holendrów jest właściwie odwrotnie. Historia kładzie nacisk na rozwój handlu, nauki i sztuki. Holandia podobnie jak Polska leżała i nadal leży między wielkimi mocarstwami. Dzisiaj nie wspomina się wiele o agresywnej ekspansji, o licznych wojnach i koloniach. Olbrzymia dominacja holenderskiego handlu oparta była na tysiącach żaglowców uzbrojonych po zęby, z setkami żołnierzy na pokładzie, armatami, muszkietami i magazynem prochu. Jednak dzisiaj ważniejsze są dokonania gospodarcze; osuszanie lądu, rozwój nauki, wynalazki, malarstwo i bogate stare miasta.

Linia czasowa najważniejszych wydarzeń historycznych obu narodów

Obie listy wydarzeń historycznych z łatwością można znaleźć na sieci wszędzie gdzie omawiany jest kanon historii Polski czy Holandii. Czego uczy się młody Polak a czego Holender?

Kanon historii Polski i Holandii

Jakie były (są nadal?) powody, że Krzyżacy, Rusini, Szwedzi, Turcy i inni aż tak się na Polskę uwzięły? Czy wystarczy to skwitować niesprawiedliwością dziejową i ich zaborczością? Czy patrząc na ta polską listę nie czujemy się tylko ofiarami, z wielką zadrą w sercu? Lubimy użalać się nad sobą i grać rolę ofiary. 

  • Zamiast budować zamożne społeczeństwo my zawsze woleliśmy i chyba raczej nadal wolimy wymachiwać szabelką kłócąc się z sąsiadami. W końcu tak naprawdę z tego też jesteśmy dumni i znani w świecie. Polskie żołnierskie groby rozsiane są wszędzie. Gdy dla Holendra nadrzędną sprawa jest "samenleving" tak dla nas "społeczeństwo" jest słowem wciąż zbyt abstrakcyjnym.
polska honorowa

KANON HISTORII POLSKI I HOLANDII XV-XVII w.

POLSKA HOLANDIA
1410 Bitwa pod Grunwaldem
1411 Pokój w Toruniu
1413 Unia w Horodle
1431 4-letnia wojna z Krzyżakami
1444 Bitwa pod Warną
1454 13-letnia wojna z Krzyżakami
1466 Drugi pokój w Toruniu
1400 Rozwój handlu hanzeatyckiego
1407 Pierwsze wiatraki do osuszania polderów
1421 Wielka powódź, potop Św. Elżbiety
1432 Jan van Eyck tworzy ołtarz w Gandawie
1462 Rozwój drukarstwa, czcionki
1500 J. Bosch maluje "Ogród ziemskich rozkoszy"
1511 Erazm publikuje "Pochwałę głupoty"
1519 3-letnia wojna z Krzyżakami
1525 Hołd Pruski
1569 Unia lubelska z Litwą
1570 Unia sandomierska
1573 Konfederacja warszawska
1596 Unia brzeska
1600 Początek wojny ze Szwedami
1605 Bitwa pod Kircholmem
1609 10-letnia wojna polsko-rosyjska
1618 Wojna trzydziestoletnia
1620 Wojny polsko-tureckie
1621 Bitwa pod Chocimiem
1622 Rozejm ze Szwedami w Mitawie
1517 Marcin Luther publikuje tezy reformacji
1523 Pierwsi holenderscy heretycy giną na stosie
1563 Jan Breugel maluje "Wierzę Babel"
1566 Początek rewolty ikonoklastów
1568 Bunt Wilhelma Orańskiego przeciw Hiszpanom, początek wojny osiemdziesięcioletniej.
1579 Unia Utrechcka
1588 Zniszczenie hiszpańskiej Armady
1588 Powstanie Republiki Niderlandów
1594 Willem Barents odkrywa Nową Ziemię
1598 Olivier van Noort opływa świat
1602 Osuszenie polderu Beemster
1602 Powstanie Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej VOC
1605 Willem Jansz odkrywa Nową Zelandię
1616 W. Schouten opływa Ziemię Ognistą
1619 Powstanie kolonii Batavia na Jawie
1625 Powstanie kolonii: Nowy Amsterdam, Gujana, Brazylia, Karaiby
1625 Hugo Grocjusz publikuje "O prawie i pokoju" podstawy prawa międzynarodowego
1627 Bitwa morska pod Oliwą
1629 Pokój w Altmarku
1648 Powstanie Chmielnickiego
1655 Potop szwedzki
1660 Pokój w Oliwie
1672 Najazd turecki
1683 Odsiecz wiedeńska
1733 Wojna o sukcesję polską
1768 Konfederacja barska
1772 I rozbiór Polski
1630 Van Dyck, Rubens u szczytu kariery malarskiej
1635 Wilhelm Blaeu wydaje pierwszy atlas świata
1637 Wydana zostaje biblia w języku holenderskim 
1641 Początek wyłącznego handlu z Japonią
1642 Rembrandt maluje "Straż nocną"
1642 A. Tasman odkrywa Tasmanię i Australię
1650 Potter i Fabritius u szczytu kariery malarskiej
1655 Huygens odkrywa księżyc Saturna
1657 Holenderska biblia w nakładzie 500.000 egzemplarzy
1660 Początek holenderskiego handlu niewolnikami
1662 Ukończenie modernizacji Amsterdamu
1665 Vermeer, Steen u szczytu kariery malarskiej
1667 Admirał de Ruyter rozbija flotę brytyjską
1676 Antoni van Leeuwenhoek odkrywa bakterie
1677 Baruch Spinoza wydaje traktat etyczny
1700 Kupcy budują pałace letnie za miastem
1774 Eise Eisinga buduje pierwsze w świecie planetarium

Przeczytaj także: