Kościół 500 lat temu na Zachodzie
Rola kościoła rzymsko-katolickiego zdaje się być dzisiaj w Polsce większa niż kiedykolwiek była. Polska zdaje się iść dzisiaj duchowo w przeciwną stronę do Zachódu. Jak myślano na Zachodzie o wierze i kościele już 500 lat temu?
Z Pamiętnika podróży do Holandii malarza Albrechta Dürera
„Tagebuch der Niederländischen Reise”
Antwerpia, 17 maja 1521
"W piątek, przed Zielonymi Świątkami dotarła do mnie w Antwerpii wiadomość, że Marcin Luter został zdradziecko porwany. Był pełen ufności, gdy w drodze otrzymał towarzystwo posłańca cesarza Karola. Gdy jednak dotarli oni do bezludnego terenu koło Eisenach, posłaniec uszedł tłumacząc się, że dalej już nie może Lutrowi towarzyszyć. Nagle zjawiło się dziesięciu jeźdźców którzy porwali tego bogobojnego i Duchem Świętym oświeconego człowieka, gdyż jest on prawdziwym uczniem Jezusa i prawdziwej wiary chrześcijańskiej.
Czy On jeszcze żyje, czy już go zabili, tego nie wiem. On to wszystko musi ścierpieć bo skarcił niechrześcijańskie papiestwo. Papiestwo przeciwstawiające się wyzwoleniu Chrystusa, który praw człowieka nie szanuje i gdy mimo naszej krwi i potu ograbiani i wysysani jesteśmy i przez haniebnie leniwy lud (kler) oczerniani jesteśmy, co sprawia, że spragnieni i chorzy ludzie z głodu umierają.
Ku mojemu zdumieniu i co najbardziej mnie dziwi, że być może Bóg który chce nas utrzymać w zaślepionej i fałszywej wierze wymyślonej przez tych co Go Swoim Ojcem nazywają - jest wymyślony - przez co Słowo Boże jest nam fałszywie tłumaczone lub w ogóle jest przed nami ukryte.
O Boże, zgarnij razem ku sobie baranki ze swej łąki. Te baranki które się jeszcze częściowo także w Rzymie znajdują i połącz Indian, Moskowitów, Rosjan i Greków znowu razem. Oni się pogubili za sprawą papieskiego skąpstwa i podzielili przez jego fałszywy blask i świętość.
O Erazmie z Rotterdamu, gdzie jesteś! Spójrz do czego prowadzi nieprawa tyrania ciemności i gwałt profanów. Słuchaj ty, posłańcu Chrystusa, jedź godnie u boku Pana, chroń prawdy i zdobądź koronę męczennika.
O Boże, Luther nie żyje. Kto nas teraz będzie oświecał Ewangelią?"
Albrecht Dürer
Albrecht Dürer (1471-1528), niemiecki malarz i grafik był w 1520 roku w Akwizgranie gościem podczas koronacji cesarza Karola V i następnie podróżował przez Niderlandy i Flandrię.
W kwietniu 1521 roku cesarz skazał reformatora kościoła Marcina Lutra na banicję. Przyjaciele, bojąc się o jego bezpieczeństwo porwali go i przewieźli na zamek w Wartburgu i rozgłosili o jego śmierci.
Marcin Luter był niemieckim reformatorem religijnym, teoretykiem i przywódcą reformacji. Urodził się w 1485 roku w Niemczech.
W dniu 31 października 1517 roku Marcin Luter - mnich z Zakonu Augustianów i profesor na uniwersytecie w Wittenberdze - przybił na drzwiach katedry 95 tez potępiających niecny handel odpustami. Już jako młody mnich dał się poznać jako oryginalny kaznodzieja i odważny krytyk scholastycznych konstrukcji teologicznych. Raziły go nadużycia, handel odpustami, oraz opłaty pieniężne na rzecz Rzymu.
Luter uważał, że jedynie Biblia stanowi niezawodne źródło objawienia bożego, a wszystko co jest z nią sprzeczne, należy bezwzględnie odrzucić. Dowodził on również iż jedynie wiara, nie zaś dobre uczynki, jest warunkiem uzyskania zbawienia. Wiarę tą otrzymuje człowiek tylko dzięki łasce Boga. Dla Lutra dobre uczynki były następstwem wiary.
Luter zniósł celibat księży, rozwiązał zakony, zakazał fundowania klasztorów, pochwalał odbieranie duchowieństwu wielkich majątków, wprowadził do obrzędów język narodowy, odrzucił wszystkie sakramenty poza chrztem i komunią.
Reformy Lutra nie poprawiły położenia chłopów, sam reformator zwalczał radykalny ruch chłopski. Luteranizm przyjął się głownie w Niemczech i w krajach skandynawskich. Luter zamarł w Eisleben w 1546 roku.