Partie polityczne Holandii

Dawniej wybory w Holandii upływały przewidywalnie: biznesmeni głosowali na VVD, katolicy na CDA, protestanci na SGP i CU, robotnicy na PvdA a komuniści na SP. Teraz Boga nie ma a robotnicy głosują na populistów.

Tradycyjnie holenderskie podziały partyjne przebiegały w XX wieku według utrwalonego tutaj systemu segregacji przekonań z mnogością co najmniej 10 partii z których połowa poważnie liczy się w wyborach i koniecznych koalicjach. Obecnie partii jest trzy razy tyle i zamęt coraz większy.

15 stycznia 2021 - w środku kryzysu pandemii covid-19 - upadł rząd premiera Marka Rutte - człowieka który cieszy się w kraju rzadko notowaną popularnością. Rząd upadł z powodu afery zasiłkowej. Około 26 tys. rodziców padło ofiarą fałszywych podejrzeń o oszustwo w zakresie zasiłku na opiekę nad dzieckiem oraz ofiarą surowego podejścia organów podatkowych w okresie od 2013 do co najmniej 2019 roku. Rodziców zmuszano do bezpodstawnego zwracania wielu tysięcy euro. Niezwykle krzywdzące potraktowanie tych rodziców (często cudzoziemskiego pochodzenia) wynikało z dyskryminujących uprzedzeń instytucjonalnych, naruszenia podstawowych zasad państwa prawa oraz niezdolności administracyjnej. Afera spowodowała trzęsienie ziemi w haskiej polityce.

sondaż z 17 stycznia podział mandatów w Holandii
Po upadku rządu z 15 stycznia, popularność partii VVD nieco spadłą, lecz nadal jest bezkonkurencyjna. Populistyczna partia PVV nie ma szans na udział w rządzie.

Ostanie wybory do holenderskiego parlamentu (Tweede Kamer) odbyły się w marcu 2017 a kolejne odbędą się 17 marca 2021 r.

podział mandatów w holenderskim parlamencie, sondaż na wybory 2021

Lista największych holenderskich partii politycznych biorących udział w wyborach parlamentarnych 2021 

CDA (Christen Democratisch Appèl - Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny) - partia chrześcijańsko-demokratyczna powstała w roku 1980 na skutek fuzji kilku mniejszych partii protestanckich i katolickich. Przywódcą CDA i premierem kraju (2002-2010) był aż pięciokrotnie Jan Peter Balkenende. Od 2017 r. nowym liderem politycznym CDA był Hugo de Jonge - wicepremier kraju w okresie pandemii koronawirusa którego jednak w ostatniej chwili zamieniono na Wopke Hoekstra

PvdA (Partij van de Arbeid - Partia Pracy) - partia socjaldemokratyczna powstała w roku 1946. Wieloletni młody przywódca tej partii; Wouter Bos zamęczył siebie i innych aż wreszcie odszedł z polityki jakoby poświęcając się rodzinie a jego miejsce zajął stary, ceniony polityk, burmistrz Amsterdamu (czyli tradycyjnie Żyd - co nie ma negatywnego oddźwięku w Niderlandach, ale jest faktem który tu wszyscy znają) - Job Cohen (zobacz Sobibór). Cohen był poważnym kandydatem na premiera w nowym koalicyjnym rządzie po wyborach 2010. Od 2016 r. liderem partii był Lodewijk Asscher, który po aferze zasiłkowej musiał się wycofać i nowym kandydatem jest pani Lilianne Ploumen.

VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie - Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji) centro-prawicowa partia mieszczan, sklepikarzy i przedsiębiorców - jednym słowem partia dobrze sytuowanych Holendrów, założona w 1948 roku. Partia przez lata szukała dobrego i charyzmatycznego przywódcy. Od 2006 r. przywódcą VVD jest Mark Rutte  - człowiekiem bez wyrazu i nieprzekonywujący ale jednak od 2010 r. premier Holandii i jego popularność przez lata rosła, szczególnie w czasie kryzysu pandemii koronawirusa.  Z szeregów VVD wyszła pani oszołom Rita Verdonk i cwany, rasistowski lisek Geert Wilders.

PVV (Partij voor de Vrijheid - Partia dla Wolności) - nacjonalistyczna partia Geerta Wildersa anty-islamska i anty-imigrancka jednoosobowa partia populisty Wildersa, założona w roku 2006. Wilders wspaniale umie grać na nastrojach narodu i zbija swój polityczny kapitał na strachu, nienawiści i szowinizmie. Swój program polityczny ustawił tak mocno "pod publiczkę", że właściwie powinien zdobyć wszystkie głosy wyborców. Nie bardzo wiadomo czy jego kariera dobiega końca czy dopiero się zaczyna ale zdrowo myślący Holendrzy nie chcą mieć z nim nic wspólnego. Pytanie jest tylko ilu zdrowo myślących ludzi jest w Holandii?

SP (Socialistische Partij - Partia Socjalistyczna) - partia z roku 1970, początkowo partia marksistowsko-leninowska ewoluowała do dzisiejszego profilu partii socjalistycznej. Ta partia przez lata świetnie prosperowała i  rosła w silę dzięki przekonywującemu przywódcy Jan Marijnissen ale po jego odejściu także nie może znaleźć swojego miejsca przy stole debat politycznych. Jego miejsce zajął Emile Roemer a od 2017 r. Lilian Marijnissen - córka Jana Marijnissena - pod której przywództwem partia szybko zaczęła tracić popularność..

GL (GroenLinks - Zielona Lewica) - istniejąca od roku 1990 partia zielonych wywodząca się fuzji z kilku socjalistycznych i komunistycznych partii Holandii. W latach 2002-2010 za sterem tej partii stała przemiła pani Femke Halsma. Młoda, miła, z błyskiem w oku, gra zawsze pierwsze skrzypce, wieczna sympatyczna opozycjonistka. Ponieważ nie udało się jej zostać premierem kraju od 2018 r. jest burmistrzem Amsterdamu. Od 2015 r. jej miejsce w partii zielonych zajął Jesse Klaver.

D66 (Democraten 66 - Demokraci 66) - partia socjalno-liberalna powstała w roku 1966. Partię założył i był jej wieloletnim przywódcą ulubieniec narodu Hans van Mierlo człowiek inteligenty i apolityczny i... będącym także ulubieńcem kobiet. Parta ta zawsze miała szczęście do panów podobających się paniom: intelektualistów, miłych, sympatycznych, inteligentnych przywódców którym "dobrze patrzy z oczu", Thom de Graaf i Boris Dittrich i Alexander Pechtold  z jego sarnimi oczętami w które wielu wierzyło, bo czyż te oczy mogą kłamać!? Niestety dobra passa skończyła się wraz z odejściem Pechtolda. Od 2018 r. rolę lidera D66 przejął tymczasowo Rob Jetten a od września 2020 Sigrid Kaag.

FvD (Forum voor Democratie  - Forum na rzecz Demokracji) - populistyczna partia, aktywna od 2016 r. pod przywództwem młodego Thierry Baudeta - nie różni się wiele od PVV grając na nacjonalistycznych sentymentach w narodzie. W dość błyskotliwy sposób partia zdobyła dużo zwolenników szczególnie w 2018 r. ale ostatnio traci na popularności.

CU (ChristenUnie - Unia Chrześcijańska) - powstała w roku 2001 z fuzji dwóch partii protestanckich opiera swój program na chrześcijańskich wartościach. Jej wieloletnim przywódcą był André Rouvoet - szara myszka polityki, człowiek umiarkowany, spokojny i zrównoważony na którego Holendrzy masowo głosowali w czasach politycznej burzy na początku XXI wieku. Obecnie liderem partii chrześcijańskiej jest Gert-Jan Segers. Partia ma stały i wierny elektorat protestanckich chrześcijan.

SGP (Staatkundig Gereformeerde Partij - Polityczna Partia Protestantów) - najstarsza partia w Niderlandach (1918), partia protestanckich fundamentalistów chrześcijańskich wyłączająca kobiety ze swoich szeregów. Holenderski Taliban pod wieloletnim przywództwem bogobojnego Bas van der Vlies zastąpionego w 2010 przez młodego chrześcijanina Keesa van der Staaij. Partia coraz mniej znacząca w holenderskiej polityce choć posiadająca wierny protestancki elektorat.

PvdD (Partij voor de Dieren - Partia na Rzecz Zwierząt) - założona w roku 2002 partia na rzecz zwierząt mająca na celu stymulowanie polityki przyjaznej zwierzętom w kraju gdzie jest więcej świń niż ludzi. Założycielką i przewodniczącą jest milutka pani Marianne Thieme która zdobyła wielką popularność w latach 2010-2018 ale po jej odejściu w 2019 popularność partii szybko spadła. Obecnie jej liderem jest pani Esther Ouwehand.

Podział mandatów holenderskim parlamencie 2017
W roku 2017 szalenie na popularności straciła lewicowa partia pracy, niegdyś, przez dekady, największa partia Holandii.

Gdyby w Holandii wybory odbyły się dzisiaj to nadal bezkonkurencyjna jest partia VVD panującego już 10 lat premiera Rutte - czyli partia dobrze sytuowanych Holendrów. 

Sondaż podział mandatów holenderskim parlamencie 2020

W miarę upływu tego szalonego roku pandemii popularność VVD i premiera Marka Rutte tylko rośnie.

sondaż popularności partii politycznych październik 2020
Ostatni sondaż z końca października 2020. VVD króluje.

Przeczytaj także:

[update z 2010 r.]